Panoramawandelingen in Upland
|
Upland in Sauerland, het land der duizend bergen. Plat Duits voor hoger gelegen land. Hoger dan de rest van het oude gebergte. De hoogste toppen van het Hochsauerland leveren het ideale terrein voor weergaloze panoramatochten.
Kennismakingsroute Onze gastheer serveert ons ’s middags bij aankomst een Hessische Eintopf van bonen en bockworst. Gesterkt beginnen we onze jaarlijkse groepswandelvakantie met een inwandeltocht. Een driedorpentocht die een combinatie is van een stukje Diemelsteig met een stukje Uplandsteig. Een wandeling die het certificaat Qualitätsweg Wanderbares Deutschland draagt en daarvoor aan meerdere criteria moet voldoen. Zo zijn er strikte beperkingen voor asfalt, slechte wandelwegen en een maximum aan natuurpaden is vereist. Andere punten die scoren bij het toekennen van het certificaat zijn o.a. een wisselend landschap, een watertje, een natuurgebied, een natuurmonument of een panorama. Rustposten scoren ook. Onze kennismakingswandeling is hiervan goed voorzien met twee picknickzones inclusief schuilhut. We vertrekken vanuit ons hotel in Eimelrod. We steken door weiden de heuvelrug over en dalen over een mooi pad langs een houtkant naar Hemminghausen in de Diemelvallei. Nu volgen we een veldweg met continu zicht op het nog prille riviertje. Een picknickzone met meerdere tafels en banken is de ideale plek om met een zelf gemixt borreltje onze wandelzesdaagse officieel te openen. We doorkruisen het dorpje Deisfeld om langs de Nerdarbach in een lieflijk beekvalleitje een heuvelrug te bestijgen. |
Door het maken van enkele fotoshots blijven de GPS-begeleiders wat achter en wanneer we een natuurweide moeten doorsteken naar de kamweg, is onze voorhoede al over een naar links uitwijkende bosweg uit het zicht verdwenen. Wij er dus achteraan en even verder stoten we terug op de Diemelsteig die ons voorheen in de Diemelvallei ook al begeleidde. Via een ommetje geraken we terug op het rechte pad. Wanneer we bij het poortje van de gemiste weide komen dat uitgeeft op onze weg merken we hoeveel steiler de klim door de weide wel was. Uiteraard rekken we geen woord over de toevallige gemakkelijkere keuze van de anderen. Eeuwen terug vormden de dorpen Eimelrod en Hemminghausen een Hessische enclave in het vorstendom Waldeck. Voor de verdediging van de enclave bouwden ze een burcht op de "Heissenstein", een koepelheuvel boven Eimelrod die de vallei bewaakt. Geen kasteel maar een schuilhut met picknicktafel staat nu op de heuvel. De enige verwijzing naar de burcht is een infopaneel. Met ridderlijke flair staat onze hoteleigenaar ons op te wachten met gebak, koffie en fris. We toosten op een eerste geslaagde wandeldag.
Ontdekkingsroute
Voor onze eerste volledige dagtocht verplaatsen we ons naar Düdinghausen. Hier hebben we ons een combinatie uitgedokterd van een geologische rondwandeling, de Sauerland-Höhenflug, de Uplandsteig en de plaatselijke wandelroute D2. De 6,2 km lange geologische rondwandeling Düdinghausen is een gecertificeerde "Premiumweg", die op 150 wandelingen als 6de geklasseerd staat. Wij combineren hem met een stukje van de Sauerland-Höhenflug, een 250 km langeafstandswandelroute die de mooiste panorama’s en uitzichttorens aan elkaar rijgt. Een tocht met merkbare hoogteverschillen, door beukenwoud, langs beken en met afwisselende natuurlandschappen. We verlaten Düdinghausen via een pad door de Riepenschlucht. Niet echt een wilde kloof, maar wel een prachtig inloopstuk langs een dieper gelegen beek. Meggers Holtweg, een holle weg die door het beukenwoud de bergflank hoog klimt, brengt ons op de heuvelkam. We genieten een eerste maal van het gigantische bergzicht van zuid tot oost. Höhenflug, hoogtevlucht … enkel de boven ons cirkelende rode wouw heeft een beter zicht op het lager gelegen land. Dit gevoel wordt nog eens versterkt op de Kalied (745 m). Doordat het voor ons liggende landschap tot in de verte een 400 tal hoogtemeters lager ligt, is het net alsof we van het hooggebergte in het vlakke land kijken. Bij de schuilhut staat een oriëntatiepaneel van de Sauerland-Höhenflug met verwijzing naar alle omliggende bergtoppen. Het is helder weer en we kunnen de op 150 km gelegen Brocken (1141 m) in het Harzgebergte, de meest noordelijk gelegen bergtop van Duitsland, ontwaren. Enkele weken voorheen raasde hier een flinke storm die menige bomen ontwortelden of doormidden braken. Een peulschil met wat de orkaan Kyrill op 18 en 19 januari 2007 aanrichtte in het Hoogsauerland. Een fenomeen waarmee we op onze laatste tocht extreem geconfronteerd zullen worden. Bijzondere landschappen zijn de bergheiden. Deze hoogheidegebieden zijn een overblijfsel van de hier 10000 jaar geleden aanwezige boomloze toendra. Door de opwarming van de aarde nam het woud de vlakte in. Door het barre klimaat met veel wind en sneeuw op de karige bodem konden enkel in de moerassen en op de hoogste toppen enkele typische plantensoorten uit die tijd overleven. Zo ontstonden op de hoogtelagen boven de 700 m bijzondere hoogheidelandschappen met struikheide, bochtige smele, grote wolfsklauw, valkruid, blauwe bosbes rode bosbes. Wij zullen op onze wandelingen vier van de vijf mooiste hoogheidelandschappen van Sauerland bewandelen. Hiertoe horen de Kahle Pön, de Osterkopf, de Ettelsberg en de Neuer Hagen. De vijfde ligt op de Kahlen Asten bij Winterberg. Achter de Kalied ligt de Kahle Pön (775 m), de hoogste top die we vandaag aandoen. Over de schrale graslanden hebben we een uniek zicht op de uitkijktoren op de Ettelsberg met daaronder in de helling de Mühlenkopfschanze, themapunten op een volgende tocht. De Graf Stolberg hut is met zijn fenomenaal uitzicht op het oosten wellicht de mooist gelegen berghut in Upland en is onze plek om in te keren. Mijn voorkeur gaat naar een typisch Duits gerecht, ‘Leberkäse’ overbakken met spiegelei en daarbij ‘Bratkartoffeln’.
Willy en Jenny, die vandaag aanreizen, willen zich hier bij ons aansluiten. Zij zijn op zoek naar de sportstraße die naar de berghut moet leiden. Blijkbaar is er nog een gelijknamige straat in de buurt die een bos induikt … in het niets. We zullen ze pas bij terugkeer in het hotel ontmoeten. De Diemel ontspringt op 660 hoogtemeter niet ver van de hut en we volgen even de prille rivier die na 110 km bij Bad Karlshaven in de Weser zal vloeien. Via een niet bewegwijzerd, weinig gebruikt natuurpad door een bijzonder mooi beekdalletje beklimmen we terug de Kahle Pon, naar het bergkruis op de Usselner hoogheide. Op de oriëntatiepaneel van de Sauerland-Höhenflug bij de wat hoger gelegen schuilhut gaan we opnieuw op zoek naar de omliggende bergtoppen. Voor onze retour naar Düdinghausen pikken we terug de geologische rondwandeling op. Deze leidt opnieuw door mooi beukenwoud voorbij aan oude steengroeven. Net voor het dorp is er de mogelijkheid om nog een ommetje te maken via de kruisweg naar de kapel op de Kreuzberg. Jacky ziet de klim nog wel zitten. Want daarboven bevindt zich een cache en als fanatiek geocacher kan je daar uiteraard niet aan weerstaan. Bregt krijgt het niet over zijn hart hem alleen te laten gaan. Eigenlijk een goed initiatief van hem, want zo vermijden we de automatisch terugkerende repliek van Jacky dat hij daar toch maar helemaal alleen naar boven is gewandeld.
Voor onze eerste volledige dagtocht verplaatsen we ons naar Düdinghausen. Hier hebben we ons een combinatie uitgedokterd van een geologische rondwandeling, de Sauerland-Höhenflug, de Uplandsteig en de plaatselijke wandelroute D2. De 6,2 km lange geologische rondwandeling Düdinghausen is een gecertificeerde "Premiumweg", die op 150 wandelingen als 6de geklasseerd staat. Wij combineren hem met een stukje van de Sauerland-Höhenflug, een 250 km langeafstandswandelroute die de mooiste panorama’s en uitzichttorens aan elkaar rijgt. Een tocht met merkbare hoogteverschillen, door beukenwoud, langs beken en met afwisselende natuurlandschappen. We verlaten Düdinghausen via een pad door de Riepenschlucht. Niet echt een wilde kloof, maar wel een prachtig inloopstuk langs een dieper gelegen beek. Meggers Holtweg, een holle weg die door het beukenwoud de bergflank hoog klimt, brengt ons op de heuvelkam. We genieten een eerste maal van het gigantische bergzicht van zuid tot oost. Höhenflug, hoogtevlucht … enkel de boven ons cirkelende rode wouw heeft een beter zicht op het lager gelegen land. Dit gevoel wordt nog eens versterkt op de Kalied (745 m). Doordat het voor ons liggende landschap tot in de verte een 400 tal hoogtemeters lager ligt, is het net alsof we van het hooggebergte in het vlakke land kijken. Bij de schuilhut staat een oriëntatiepaneel van de Sauerland-Höhenflug met verwijzing naar alle omliggende bergtoppen. Het is helder weer en we kunnen de op 150 km gelegen Brocken (1141 m) in het Harzgebergte, de meest noordelijk gelegen bergtop van Duitsland, ontwaren. Enkele weken voorheen raasde hier een flinke storm die menige bomen ontwortelden of doormidden braken. Een peulschil met wat de orkaan Kyrill op 18 en 19 januari 2007 aanrichtte in het Hoogsauerland. Een fenomeen waarmee we op onze laatste tocht extreem geconfronteerd zullen worden. Bijzondere landschappen zijn de bergheiden. Deze hoogheidegebieden zijn een overblijfsel van de hier 10000 jaar geleden aanwezige boomloze toendra. Door de opwarming van de aarde nam het woud de vlakte in. Door het barre klimaat met veel wind en sneeuw op de karige bodem konden enkel in de moerassen en op de hoogste toppen enkele typische plantensoorten uit die tijd overleven. Zo ontstonden op de hoogtelagen boven de 700 m bijzondere hoogheidelandschappen met struikheide, bochtige smele, grote wolfsklauw, valkruid, blauwe bosbes rode bosbes. Wij zullen op onze wandelingen vier van de vijf mooiste hoogheidelandschappen van Sauerland bewandelen. Hiertoe horen de Kahle Pön, de Osterkopf, de Ettelsberg en de Neuer Hagen. De vijfde ligt op de Kahlen Asten bij Winterberg. Achter de Kalied ligt de Kahle Pön (775 m), de hoogste top die we vandaag aandoen. Over de schrale graslanden hebben we een uniek zicht op de uitkijktoren op de Ettelsberg met daaronder in de helling de Mühlenkopfschanze, themapunten op een volgende tocht. De Graf Stolberg hut is met zijn fenomenaal uitzicht op het oosten wellicht de mooist gelegen berghut in Upland en is onze plek om in te keren. Mijn voorkeur gaat naar een typisch Duits gerecht, ‘Leberkäse’ overbakken met spiegelei en daarbij ‘Bratkartoffeln’.
Willy en Jenny, die vandaag aanreizen, willen zich hier bij ons aansluiten. Zij zijn op zoek naar de sportstraße die naar de berghut moet leiden. Blijkbaar is er nog een gelijknamige straat in de buurt die een bos induikt … in het niets. We zullen ze pas bij terugkeer in het hotel ontmoeten. De Diemel ontspringt op 660 hoogtemeter niet ver van de hut en we volgen even de prille rivier die na 110 km bij Bad Karlshaven in de Weser zal vloeien. Via een niet bewegwijzerd, weinig gebruikt natuurpad door een bijzonder mooi beekdalletje beklimmen we terug de Kahle Pon, naar het bergkruis op de Usselner hoogheide. Op de oriëntatiepaneel van de Sauerland-Höhenflug bij de wat hoger gelegen schuilhut gaan we opnieuw op zoek naar de omliggende bergtoppen. Voor onze retour naar Düdinghausen pikken we terug de geologische rondwandeling op. Deze leidt opnieuw door mooi beukenwoud voorbij aan oude steengroeven. Net voor het dorp is er de mogelijkheid om nog een ommetje te maken via de kruisweg naar de kapel op de Kreuzberg. Jacky ziet de klim nog wel zitten. Want daarboven bevindt zich een cache en als fanatiek geocacher kan je daar uiteraard niet aan weerstaan. Bregt krijgt het niet over zijn hart hem alleen te laten gaan. Eigenlijk een goed initiatief van hem, want zo vermijden we de automatisch terugkerende repliek van Jacky dat hij daar toch maar helemaal alleen naar boven is gewandeld.
Hoge bomen vangen veel wind
We staan aan de voet van de Ettelsberg (838 m), waar een kabelbaan naar boven gaat naar de Hoogheideturm met zijn 360° panorama. Maar deze is voorzien op het einde van de wandeling. We vertrekken voor een natuurwandeling pur sang. Langs de Hoppecke naar boven en door de Ittervallei terug naar beneden. Daartussen de bergheide Neuer Hagen en de beboste Alter Hagen inclusief veengebied. Eerst loopt het pad natuurgetrouw langs de Hoppecke. We kunnen deze volgen tot bij de bron, maar we willen op de Langenberg, met 843,2 m de hoogste berg van Sauerland. Om daar te geraken nemen we het oude grenspad dat Hessen en Nordrhein-Westfalen scheidt. In één scheut schiet dit pad recht omhoog tegen de valleiwand. 150 hoogtemeters over nog geen 500 m, een stijgingspercentage van 25% tot 30%. Dit is ieder voor zich, de ene heeft het al wat lastiger dan de andere. Van de ene oude grenssteen met kenmerkend Hessisch kruis naar de andere. Zo steil de klim, zo vlak de top. Op de hoogste verheffing van het Sauerland verwacht je bij het bergkruis een hemels panorama. Niets is minder waar, we staan op een open plek in een dichtbegroeid dennenbos ... zonder uitzicht. De plek is wel idyllisch ingericht met Rothaarsteigmeubilair, in de vorm van een houten hangmat en een hoogzittafel. De Rothaarsteig en Uplandsteig lopen hier immers samen naar de Hoogheide Neuer Hagen. Voor we deze betreden houden we onze middagstop in de Hoogheide Hütte. Uit het niets wordt onze laatste wandeldeelnemer Raf persoonlijk door onze hoteluitbater per auto afgeleverd.
De Hoogheide Neuer Hagen is het grootste bergheidegebied van Nordrhein-Westfalen. De Clemensberg (837 m) lijkt door zijn rotsige verheffing en bergkruis op een echte berg en is door zijn ligging ook de berg met een waar bergzicht. In de heide ontspringt de Hoppecke om na 34,7 km in de slechts 4 km verder ontspringende Diemel te vloeien. Deze laatste heeft meer debiet doordat hij meerdere zijrivieren heeft. De Itter die tussen beide naar beneden stroomt is er eentje van. Door zijn vallei zullen we terugkeren naar Willingen. Hiervoor besluiten we de oude Grafschafter Weg te nemen, een historisch pad van het graafschap Hessen-Kassel ten tijde van het Heilige Roomse Rijk. Het pad is niet bewegwijzerd, maar tekent zich als een meter diepe holle weg af in het bos. Liddy en Jef besluiten rechtstreeks naar de uitzichttoren op de Ettelsberg te wandelen en ons daar op te wachten. Wij willen afzakken naar de Mühlenkopfschans en daar met het tandradbaantje terug naar boven nemen en zo richting Ettelsberg. Doordat de ‘Grafschafter Weg’ niet opgenomen is in het wandelpadennet is het door afgewaaide takken en omgevallen bomen bezaaid, waardoor we al eens links en rechts moeten uitwijken. Het is wel wat avontuurlijker zo door het ongerepte woud te wandelen. Op het moment dat we de verharde bosweg zien waar het pad mee samensmelt komen we in een veen terecht. Stefan die enkele meters rechts van ons loopt, zien we plots rare bokkensprongen maken en de verder gelegen bosweg opzoeken. Als we bij hem toekomen, staat Jacky er ook al. “Kijk eens naar Stefan, maar zeker niet lachen” fluistert hij ons toe. Stefan bekijkt ons bedeesd met modder tot zijn knieën en kletsnatte schoenen. Door Jacky’s opmerking proesten wij en de anderen het uit van het lachen. Stefan vindt het minder leuk en besluit samen met Brigitte de kortste weg naar de auto te nemen om blaren te vermijden op zijn doorweekte voeten. Vandaag zijn we zoals de 10 kleine negertjes, 4 van de 17 zijn we er al kwijt.
We wandelen eerst links van de meanderende Itter over een brede bosweg, daarna rechts ervan over een smal bospad dat eindigt bij de Mühlenkopfschans in het idyllisch gelegen Stryckdal. Het is de grootste springschans van de wereld waar sinds 1995 een manche uit het WK skispringen plaatsvindt. Het hoogteverschil tussen uitloop en aanlooptoren is maar liefst 156 meter, te overbruggen door 770 tredenrijke steile trap. Of met het het erlangs lopende kabelspoorbaantje. De aanlooptoren is de startplaats voor veel actieve vakantiegangers naar de Willinger Ettelsberg en de fantastisch mooie hoogheide waar men door het oog van de orkaan Kyrill kan wandelen over een 400 m lang onaangeroerd orkaanlandschap van omgevallen bomen, afgebroken stammen en resterende boomstronken. Liddy en Jef hebben dit genoegen gehad om over brugjes en trapjes hier doorheen te trekken. In het functiegebouw beneden aan de schansuitloop ligt het moderne café-restaurant „Aufwind“ met mooi terras. Hier laten we ons neer voor beraad, want het treintje rijdt vandaag niet. Enkel Jacky, Bregt en Raf zien de trappengang zitten. Sonja en ik zien ons verplicht met de anderen door het dal verder te lopen naar de kabelbaan. En zo waren we nog met 10. We wandelen voorbij aan het wildpark, sprookjesbos en Dinoland waarvan we tegen de bosrand enkele dinosaurusmodellen te zien krijgen. We willen met de kabelbaan naar boven, naar de Hoogheidetoren en de Ettelsberghut. Maar op honderd meter daar vandaan gaat een sirene en verdwijnen de cabines in hun rustplaats. We zijn 5 minuten te laat. Liddy en Jef zitten niet in de cabines. Jacky, Bregt en Raf vervoegen hun en samen komen ze te voet naar beneden. Ze zijn niet echt vrolijk als ze ons op het terras van het dalcafé zien zitten. Ons verhaal van overmacht krijgt niet onmiddellijk gehoor.
We staan aan de voet van de Ettelsberg (838 m), waar een kabelbaan naar boven gaat naar de Hoogheideturm met zijn 360° panorama. Maar deze is voorzien op het einde van de wandeling. We vertrekken voor een natuurwandeling pur sang. Langs de Hoppecke naar boven en door de Ittervallei terug naar beneden. Daartussen de bergheide Neuer Hagen en de beboste Alter Hagen inclusief veengebied. Eerst loopt het pad natuurgetrouw langs de Hoppecke. We kunnen deze volgen tot bij de bron, maar we willen op de Langenberg, met 843,2 m de hoogste berg van Sauerland. Om daar te geraken nemen we het oude grenspad dat Hessen en Nordrhein-Westfalen scheidt. In één scheut schiet dit pad recht omhoog tegen de valleiwand. 150 hoogtemeters over nog geen 500 m, een stijgingspercentage van 25% tot 30%. Dit is ieder voor zich, de ene heeft het al wat lastiger dan de andere. Van de ene oude grenssteen met kenmerkend Hessisch kruis naar de andere. Zo steil de klim, zo vlak de top. Op de hoogste verheffing van het Sauerland verwacht je bij het bergkruis een hemels panorama. Niets is minder waar, we staan op een open plek in een dichtbegroeid dennenbos ... zonder uitzicht. De plek is wel idyllisch ingericht met Rothaarsteigmeubilair, in de vorm van een houten hangmat en een hoogzittafel. De Rothaarsteig en Uplandsteig lopen hier immers samen naar de Hoogheide Neuer Hagen. Voor we deze betreden houden we onze middagstop in de Hoogheide Hütte. Uit het niets wordt onze laatste wandeldeelnemer Raf persoonlijk door onze hoteluitbater per auto afgeleverd.
De Hoogheide Neuer Hagen is het grootste bergheidegebied van Nordrhein-Westfalen. De Clemensberg (837 m) lijkt door zijn rotsige verheffing en bergkruis op een echte berg en is door zijn ligging ook de berg met een waar bergzicht. In de heide ontspringt de Hoppecke om na 34,7 km in de slechts 4 km verder ontspringende Diemel te vloeien. Deze laatste heeft meer debiet doordat hij meerdere zijrivieren heeft. De Itter die tussen beide naar beneden stroomt is er eentje van. Door zijn vallei zullen we terugkeren naar Willingen. Hiervoor besluiten we de oude Grafschafter Weg te nemen, een historisch pad van het graafschap Hessen-Kassel ten tijde van het Heilige Roomse Rijk. Het pad is niet bewegwijzerd, maar tekent zich als een meter diepe holle weg af in het bos. Liddy en Jef besluiten rechtstreeks naar de uitzichttoren op de Ettelsberg te wandelen en ons daar op te wachten. Wij willen afzakken naar de Mühlenkopfschans en daar met het tandradbaantje terug naar boven nemen en zo richting Ettelsberg. Doordat de ‘Grafschafter Weg’ niet opgenomen is in het wandelpadennet is het door afgewaaide takken en omgevallen bomen bezaaid, waardoor we al eens links en rechts moeten uitwijken. Het is wel wat avontuurlijker zo door het ongerepte woud te wandelen. Op het moment dat we de verharde bosweg zien waar het pad mee samensmelt komen we in een veen terecht. Stefan die enkele meters rechts van ons loopt, zien we plots rare bokkensprongen maken en de verder gelegen bosweg opzoeken. Als we bij hem toekomen, staat Jacky er ook al. “Kijk eens naar Stefan, maar zeker niet lachen” fluistert hij ons toe. Stefan bekijkt ons bedeesd met modder tot zijn knieën en kletsnatte schoenen. Door Jacky’s opmerking proesten wij en de anderen het uit van het lachen. Stefan vindt het minder leuk en besluit samen met Brigitte de kortste weg naar de auto te nemen om blaren te vermijden op zijn doorweekte voeten. Vandaag zijn we zoals de 10 kleine negertjes, 4 van de 17 zijn we er al kwijt.
We wandelen eerst links van de meanderende Itter over een brede bosweg, daarna rechts ervan over een smal bospad dat eindigt bij de Mühlenkopfschans in het idyllisch gelegen Stryckdal. Het is de grootste springschans van de wereld waar sinds 1995 een manche uit het WK skispringen plaatsvindt. Het hoogteverschil tussen uitloop en aanlooptoren is maar liefst 156 meter, te overbruggen door 770 tredenrijke steile trap. Of met het het erlangs lopende kabelspoorbaantje. De aanlooptoren is de startplaats voor veel actieve vakantiegangers naar de Willinger Ettelsberg en de fantastisch mooie hoogheide waar men door het oog van de orkaan Kyrill kan wandelen over een 400 m lang onaangeroerd orkaanlandschap van omgevallen bomen, afgebroken stammen en resterende boomstronken. Liddy en Jef hebben dit genoegen gehad om over brugjes en trapjes hier doorheen te trekken. In het functiegebouw beneden aan de schansuitloop ligt het moderne café-restaurant „Aufwind“ met mooi terras. Hier laten we ons neer voor beraad, want het treintje rijdt vandaag niet. Enkel Jacky, Bregt en Raf zien de trappengang zitten. Sonja en ik zien ons verplicht met de anderen door het dal verder te lopen naar de kabelbaan. En zo waren we nog met 10. We wandelen voorbij aan het wildpark, sprookjesbos en Dinoland waarvan we tegen de bosrand enkele dinosaurusmodellen te zien krijgen. We willen met de kabelbaan naar boven, naar de Hoogheidetoren en de Ettelsberghut. Maar op honderd meter daar vandaan gaat een sirene en verdwijnen de cabines in hun rustplaats. We zijn 5 minuten te laat. Liddy en Jef zitten niet in de cabines. Jacky, Bregt en Raf vervoegen hun en samen komen ze te voet naar beneden. Ze zijn niet echt vrolijk als ze ons op het terras van het dalcafé zien zitten. Ons verhaal van overmacht krijgt niet onmiddellijk gehoor.
De panoramaweg
De Diemelsee is een stuwmeer met een capaciteit van 22 miljoen m² water. We starten onze wandeling op de parking van Heringhausen waar ook de aanmeerplaats is voor de toeristenboot "St. Muffert" die om het uur een rondvaart maakt of passagiers overzet vanaf de aanlegplaats aan de stuwdam. We hebben op voorhand geïnformeerd of een overzet om 17 uur eventueel nog mogelijk was. Dat bleek geen probleem voor onze 17 koppige groep. Vandaag voor de laatste keer zo groot, want Christine en Dominique reizen achteraf terug naar huis.
We wandelen over de oeverpromenade rond een camping en steken dan het dorp door. Bergop, een grasveld over tot aan een bosrand. Achter ons het meer, omsloten door beboste heuvels. De wandeling is nu bewegwijzerd met de letters ‘PW’, van Panoramaweg maar wij noemen het lachwekkend PeeWee. We steken de beboste heuvelkam over en nemen een rustpauze in een mooie schuilhut met massief houten tafel en banken. De hut heeft een open blik op de lager gelegen groene weilanden die reiken tot aan een windturbinepark aan de horizon. We steken terug over naar het bergachtigere terrein. In een weide met monumentale schuur staat op een apart heuveltje een houten WC-hokje.
Op het eerste zicht toch maar het bij nader inzicht vermoeden we dat het een hoogzit is voor jagers. We wisselen de panoramaweg in voor de Diemelsteig die naar de St-Muffert trekt, een rotspunt boven het stuwmeer. Op het einde van de klif staat een bergkruis. Ietwat hoger, bovenop de rots, een schuilhut. We hebben hier zicht op de in elkaar overlopende armen van het stuwmeer. We lopen nu een wondermooi traject van de Diemelssteig, door beuken- en eikenwoud met nog twee verdere heerlijke uitzichten. Op de povere aarde op de rotsen boven het meer vertonen deze bizarre groeivormen, geknot en gekruld.
We dalen naar de stuwdam. Op de oever, boven het water staan houten terrassen met rustbanken in de vorm van halve cirkels. Op een toeristisch schiereiland met de aanlegplaats voor de boten bevinden zich ook enkele horecazaken. Na een verfrissing lopen we naar de steiger waar de Muffert afvaart. Boven de electrobootjes hangt aan een kabel een angstaanjagende levensgrote witte imitatiehaai. Om dieven af te schrikken? Tijdens de oversteek bekijken we nog eens de 100 m hoger gelegen St-Muffertklif met kruis en hut.
De Diemelsee is een stuwmeer met een capaciteit van 22 miljoen m² water. We starten onze wandeling op de parking van Heringhausen waar ook de aanmeerplaats is voor de toeristenboot "St. Muffert" die om het uur een rondvaart maakt of passagiers overzet vanaf de aanlegplaats aan de stuwdam. We hebben op voorhand geïnformeerd of een overzet om 17 uur eventueel nog mogelijk was. Dat bleek geen probleem voor onze 17 koppige groep. Vandaag voor de laatste keer zo groot, want Christine en Dominique reizen achteraf terug naar huis.
We wandelen over de oeverpromenade rond een camping en steken dan het dorp door. Bergop, een grasveld over tot aan een bosrand. Achter ons het meer, omsloten door beboste heuvels. De wandeling is nu bewegwijzerd met de letters ‘PW’, van Panoramaweg maar wij noemen het lachwekkend PeeWee. We steken de beboste heuvelkam over en nemen een rustpauze in een mooie schuilhut met massief houten tafel en banken. De hut heeft een open blik op de lager gelegen groene weilanden die reiken tot aan een windturbinepark aan de horizon. We steken terug over naar het bergachtigere terrein. In een weide met monumentale schuur staat op een apart heuveltje een houten WC-hokje.
Op het eerste zicht toch maar het bij nader inzicht vermoeden we dat het een hoogzit is voor jagers. We wisselen de panoramaweg in voor de Diemelsteig die naar de St-Muffert trekt, een rotspunt boven het stuwmeer. Op het einde van de klif staat een bergkruis. Ietwat hoger, bovenop de rots, een schuilhut. We hebben hier zicht op de in elkaar overlopende armen van het stuwmeer. We lopen nu een wondermooi traject van de Diemelssteig, door beuken- en eikenwoud met nog twee verdere heerlijke uitzichten. Op de povere aarde op de rotsen boven het meer vertonen deze bizarre groeivormen, geknot en gekruld.
We dalen naar de stuwdam. Op de oever, boven het water staan houten terrassen met rustbanken in de vorm van halve cirkels. Op een toeristisch schiereiland met de aanlegplaats voor de boten bevinden zich ook enkele horecazaken. Na een verfrissing lopen we naar de steiger waar de Muffert afvaart. Boven de electrobootjes hangt aan een kabel een angstaanjagende levensgrote witte imitatiehaai. Om dieven af te schrikken? Tijdens de oversteek bekijken we nog eens de 100 m hoger gelegen St-Muffertklif met kruis en hut.
Hoogheide trotseert wind en weer
We wandelen ditmaal vanuit ons hotel naar de Osterkopf. Vijf wandelingen telt Eimelrod. We starten op de E1, maar eenmaal in het dalletje van het beekje Mülmecke kiezen we voor het woudleerpad. Infopanelen geven niet alleen uitleg over fauna en flora maar ook over de steengroeve Heinrich. Voor de met tralies afgesloten mijningang staan twee mijnwagentjes. We nemen plaats in de wagentjes voor een foto. Terwijl Jacky de foto maakt verdwijnt één van de in de wagentjes aanwezige leistenen in Jacky’s rugzak, in een zijtas waar bij toeval ook zijn drinkbus zit. We zijn curieus op zijn reactie wanneer hij zijn dorst wil lessen. Eenmaal het bos uit beginnen we de beklimming van de Osterkopf. Met zijn 708 m behoort hij niet tot de hoogste Uplandbergen, maar door zijn boomloze koepelvorm en zijn solitaire positie in het landschap is het een aparte berg met een spectaculair panorama. Door zijn open positie is de berg blootgesteld aan de grillige westenwind waardoor boven op de kop enkel hoogheide kan gedijen. Op de oriëntatietafel boven op de top komen we te weten hoe de omliggende bergen en dorpen noemen. Op het uiteinde van de kop staat een weervlag. In de diepte aan de voet van de berg ligt Usseln en aan de horizon het waarteken van de streek, de Ettelsbergtoren.
We zakken tussen weiden af naar Usseln en stappen bij een Italiaan binnen voor een driegangen menu aan een spotprijs van € 6,5. De minestrone op de kaart kost op zich al € 4,5, volgt er nog een pastagerecht en een dessert. Terugkeren doen we door het dal van de prille Diemel. In Hemminghausen staat een wegwijzer ‘Landgasthof Sauer 1 km’. We trekken de weideheuvel over en laten ons neer op het met zon overgoten terras van ons hotel.
We wandelen ditmaal vanuit ons hotel naar de Osterkopf. Vijf wandelingen telt Eimelrod. We starten op de E1, maar eenmaal in het dalletje van het beekje Mülmecke kiezen we voor het woudleerpad. Infopanelen geven niet alleen uitleg over fauna en flora maar ook over de steengroeve Heinrich. Voor de met tralies afgesloten mijningang staan twee mijnwagentjes. We nemen plaats in de wagentjes voor een foto. Terwijl Jacky de foto maakt verdwijnt één van de in de wagentjes aanwezige leistenen in Jacky’s rugzak, in een zijtas waar bij toeval ook zijn drinkbus zit. We zijn curieus op zijn reactie wanneer hij zijn dorst wil lessen. Eenmaal het bos uit beginnen we de beklimming van de Osterkopf. Met zijn 708 m behoort hij niet tot de hoogste Uplandbergen, maar door zijn boomloze koepelvorm en zijn solitaire positie in het landschap is het een aparte berg met een spectaculair panorama. Door zijn open positie is de berg blootgesteld aan de grillige westenwind waardoor boven op de kop enkel hoogheide kan gedijen. Op de oriëntatietafel boven op de top komen we te weten hoe de omliggende bergen en dorpen noemen. Op het uiteinde van de kop staat een weervlag. In de diepte aan de voet van de berg ligt Usseln en aan de horizon het waarteken van de streek, de Ettelsbergtoren.
We zakken tussen weiden af naar Usseln en stappen bij een Italiaan binnen voor een driegangen menu aan een spotprijs van € 6,5. De minestrone op de kaart kost op zich al € 4,5, volgt er nog een pastagerecht en een dessert. Terugkeren doen we door het dal van de prille Diemel. In Hemminghausen staat een wegwijzer ‘Landgasthof Sauer 1 km’. We trekken de weideheuvel over en laten ons neer op het met zon overgoten terras van ons hotel.
Kyrill
Afspraak opnieuw bij de kabelbaan in Willingen. We stappen in de panoramacabines die ons naar de Hoogheidetoren bovenop de Ettelsberg (837 m) brengen. Een lift brengt ons op het glazen panoramaterras in de toren. Met 875 m hoogte hebben we nu een uniek 360° zicht over Upland tot ver het binnenland in. De wel bekendste berghut van Sauerland is de Ettelsberghütte of Siggi’s Hütte. Maar daar hebben wij geen tijd voor en gaan met de kabelbaan terug naar beneden, voor onze laatste wandeling.
Doorheen het fleurige kuurpark zakken we naar het centrum van Willingen. Voor ons ligt de heuvelrug die Hoppecke en Itter scheidt. De eerste bergtop is de Hoher Eimberg (806 m). Twee koppels zien de klim niet echt zitten en besluiten om de brede bosweg te volgen door de vallei. Ze zullen ons opwachten bij een schuilhut, ingetekend op de wandelkaart die ik hun meegeef. Bovenop de waterscheiding loopt de grens tussen Nordrhein-Westfalen en Hessen, herkenbaar aan de historische grensstenen. Vroeger door bos maar de orkaan Kyrill die op 18 en 19 januari 2007 het Hoogsauerland teisterde, maakte van de bergkam een waar slagveld waar slechts weinige bomen rechtop bleven. Oneindig veel bomen braken af of werden ontworteld. Gunstig gevolg van Kyrill is het hallucinante wandelpad bovenop de kim met continue panorama tot op de Dreiskopf (781 m). Hierbij komen we voorbij enkele rustbanken, de ontbijtplaats van de Briloner Schnad. Schnad komt van Schneise en betekent grens. Alle pare jaartallen trekt de Schnadegang uit over één van de vijf deelstukken. Alle jaartallen eindigend op een 4 trekt de Schnadegang over dit pad en houdt hier twee uren rust. Een immens steil pad brengt ons 100 hoogtemeter dieper bij de afgesproken schuilhut. De anderen zouden ons hier opwachten, maar er is niemand te zien. Een kwartiertje later horen we ze langs hetzelfde steile pad dat wij gebruikten naar beneden komen. Kaart lezen is blijkbaar niet hun sterkste punt en zijn zonder het te beseffen, weliswaar minder agressief en via een omweg, ook de Hoher Eimberg opgewandeld … en ons in onze sporen achterna gelopen. In serpentines gaat het verder naar beneden, we steken de Itter over en volgen deze tot de eerste huizen van Schwalefeld waar we inkeren in het Cafe-Pension Waldesruh voor onze middaglunch.
Van het Itterdal gaat het in het Aardal via de Schwalenburg boven op een heuvel. Drie burchtwallen zijn er op de kegelberg te zien waarvan de oudste Germaans is en de jongste middeleeuws, opgetrokken ten tijde van Karel de Grote. Op de kop van de heuvel staat een houten uitzichttoren waar we uitkijken op Willingen en de Ettelsbergtoren. Jacky en Raf kiezen voor het extralusje van 3 km dat ik ingecalculeerd had. Al de anderen vinden het voldoende en over de buitenste ring verlaten we de berg om dan over een met wilde bloemen bezaaid grasland terug af te dalen naar Schwalefeld.
Over een pad langs de Itter gaat het dan naar Willingen. Aan de stadsrand ligt de bezoekersmijn Christine, een leisteenmijn. Onze wandelweek zit erop en waar kunnen we dit beter bepraten dan in het Willinger Brauhaus. Jacky is er momenteel niet bij, maar zijn repliek volgt later: “Ik heb geen enkele kilometer gemist”. Maar wel het Willinger bier, Jacky!
Afspraak opnieuw bij de kabelbaan in Willingen. We stappen in de panoramacabines die ons naar de Hoogheidetoren bovenop de Ettelsberg (837 m) brengen. Een lift brengt ons op het glazen panoramaterras in de toren. Met 875 m hoogte hebben we nu een uniek 360° zicht over Upland tot ver het binnenland in. De wel bekendste berghut van Sauerland is de Ettelsberghütte of Siggi’s Hütte. Maar daar hebben wij geen tijd voor en gaan met de kabelbaan terug naar beneden, voor onze laatste wandeling.
Doorheen het fleurige kuurpark zakken we naar het centrum van Willingen. Voor ons ligt de heuvelrug die Hoppecke en Itter scheidt. De eerste bergtop is de Hoher Eimberg (806 m). Twee koppels zien de klim niet echt zitten en besluiten om de brede bosweg te volgen door de vallei. Ze zullen ons opwachten bij een schuilhut, ingetekend op de wandelkaart die ik hun meegeef. Bovenop de waterscheiding loopt de grens tussen Nordrhein-Westfalen en Hessen, herkenbaar aan de historische grensstenen. Vroeger door bos maar de orkaan Kyrill die op 18 en 19 januari 2007 het Hoogsauerland teisterde, maakte van de bergkam een waar slagveld waar slechts weinige bomen rechtop bleven. Oneindig veel bomen braken af of werden ontworteld. Gunstig gevolg van Kyrill is het hallucinante wandelpad bovenop de kim met continue panorama tot op de Dreiskopf (781 m). Hierbij komen we voorbij enkele rustbanken, de ontbijtplaats van de Briloner Schnad. Schnad komt van Schneise en betekent grens. Alle pare jaartallen trekt de Schnadegang uit over één van de vijf deelstukken. Alle jaartallen eindigend op een 4 trekt de Schnadegang over dit pad en houdt hier twee uren rust. Een immens steil pad brengt ons 100 hoogtemeter dieper bij de afgesproken schuilhut. De anderen zouden ons hier opwachten, maar er is niemand te zien. Een kwartiertje later horen we ze langs hetzelfde steile pad dat wij gebruikten naar beneden komen. Kaart lezen is blijkbaar niet hun sterkste punt en zijn zonder het te beseffen, weliswaar minder agressief en via een omweg, ook de Hoher Eimberg opgewandeld … en ons in onze sporen achterna gelopen. In serpentines gaat het verder naar beneden, we steken de Itter over en volgen deze tot de eerste huizen van Schwalefeld waar we inkeren in het Cafe-Pension Waldesruh voor onze middaglunch.
Van het Itterdal gaat het in het Aardal via de Schwalenburg boven op een heuvel. Drie burchtwallen zijn er op de kegelberg te zien waarvan de oudste Germaans is en de jongste middeleeuws, opgetrokken ten tijde van Karel de Grote. Op de kop van de heuvel staat een houten uitzichttoren waar we uitkijken op Willingen en de Ettelsbergtoren. Jacky en Raf kiezen voor het extralusje van 3 km dat ik ingecalculeerd had. Al de anderen vinden het voldoende en over de buitenste ring verlaten we de berg om dan over een met wilde bloemen bezaaid grasland terug af te dalen naar Schwalefeld.
Over een pad langs de Itter gaat het dan naar Willingen. Aan de stadsrand ligt de bezoekersmijn Christine, een leisteenmijn. Onze wandelweek zit erop en waar kunnen we dit beter bepraten dan in het Willinger Brauhaus. Jacky is er momenteel niet bij, maar zijn repliek volgt later: “Ik heb geen enkele kilometer gemist”. Maar wel het Willinger bier, Jacky!
Praktisch
AFSTAND: 91,5 km
WANDELTOCHTEN:
Driedorpentocht Eimelrod – Deisfeld – Hemmighausen 10,5 km
Düdinghausen – Ka-Lied (745 m) – Kahle Pön (775 m) – Diemelbron (660 m) – Usselner Hochheide 16 km
Willingen – Alter Hagen – Mühlenkopfschans – Ettelsberg 18 km
Panoramaweg en Diemelsteig Diemelsee 14,5 km
Eimelrod – Osterkopf (708 m) – Usseln 16,5 km
Willingen – Hohen Eimberg (806 m) – Schwalenburg 16 km
GPS-tracks
www.routeyou.com/nl-be/route/view/3633141/wandelroute/upland-qualitatsweg-drei-dorfer-tour.nl
www.routeyou.com/nl-be/route/view/3633148/wandelroute/upland-dudinghausen-kahle-pon.nl
www.routeyou.com/nl-be/route/view/3633151/wandelroute/upland-willingen-alter-hagen-ettelsberg.nl
www.routeyou.com/nl-be/route/view/3633169/wandelroute/upland-panoramaweg-diemelsee.nl
www.routeyou.com/nl-be/route/view/3633174/wandelroute/upland-eimelrod-osterkopf.nl
www.routeyou.com/nl-be/route/view/3633186/wandelroute/upland-willingen-hohen-eimberg-schwalenburg.nl
KAART: Willinger Wanderkarte schaal 1:25000; www.willingen.de
AFSTAND: 91,5 km
WANDELTOCHTEN:
Driedorpentocht Eimelrod – Deisfeld – Hemmighausen 10,5 km
Düdinghausen – Ka-Lied (745 m) – Kahle Pön (775 m) – Diemelbron (660 m) – Usselner Hochheide 16 km
Willingen – Alter Hagen – Mühlenkopfschans – Ettelsberg 18 km
Panoramaweg en Diemelsteig Diemelsee 14,5 km
Eimelrod – Osterkopf (708 m) – Usseln 16,5 km
Willingen – Hohen Eimberg (806 m) – Schwalenburg 16 km
GPS-tracks
www.routeyou.com/nl-be/route/view/3633141/wandelroute/upland-qualitatsweg-drei-dorfer-tour.nl
www.routeyou.com/nl-be/route/view/3633148/wandelroute/upland-dudinghausen-kahle-pon.nl
www.routeyou.com/nl-be/route/view/3633151/wandelroute/upland-willingen-alter-hagen-ettelsberg.nl
www.routeyou.com/nl-be/route/view/3633169/wandelroute/upland-panoramaweg-diemelsee.nl
www.routeyou.com/nl-be/route/view/3633174/wandelroute/upland-eimelrod-osterkopf.nl
www.routeyou.com/nl-be/route/view/3633186/wandelroute/upland-willingen-hohen-eimberg-schwalenburg.nl
KAART: Willinger Wanderkarte schaal 1:25000; www.willingen.de
|
LOGIES:
Wij logeerden in: Landgasthof Sauer An der Bicke 9 34508 Willingen-Eimelrod Tel: +49 5632 7449 www.landgasthof-sauer.de |
|
