SalzAlpenSteig
|
|
|
Wandelen in de sporen van het witte goud. Een interregionale premium-langeafstandswandelroute die de oude zoutleidingen volgt tussen de Chiemsee in Duitsland en de Hallstätter See in Oostenrijk.
|
Van wandelidee tot EU-project
Projectaanvang van de SalzAlpenSteig gaat terug naar 2008. De Soleleitungsweg (zoutleidingenweg) die van de Salinen (zoutmijnen) naar Rosenheim voerde, leverde de basis voor de SalzAlpenSteig. Bij de daaropvolgende studieronde kwam aan het licht dat het zoutwinningsgebied zich weidser uitstrekte dan verwacht. De geschiedenis van de zoutwinning verloopt zonder onderbreking van het Duitse Chiemsee-Alpenland naar het Oostenrijkse Dachtstein-Salzkammergut. Chiemsee-Alpenland Tourismus, Chiemgau Tourismus, Tourismusregion Berchtesgaden-Königssee, Gästeservice Tennengau, de Tourismusverband Dachstein-Salzkammergut sloegen de handen samen en onder de titel EuRegio Interreg IV A-Projekt Bayern/Österreich bracht dit de nodige subsidies vrij voor de eerste gecertificeerde meerdaagse Premiumweg in berggebied. Een wandelzegel verleent door het Duitse Wandelinstituut dat symbool staat voor een kwalitatief goede wandelweg geschikt voor alle categorieën wandelaars, waaronder ook kinderen. Iedere drie jaar ondergaat een premiumweg een herkeuring. Het is dan ook van nut dat de wandelweg onderhouden blijft en daarvoor is begin 2015 de SalzAlpenSteig en –Touren e.V. opgericht. Deze vereniging staat in voor de verdere ontwikkeling en marketing van de SalzAlpenSteig evenals de in 2015 gecreëerde 25 SalzAlpenTouren en SalzAlpenWege. Dit zijn één- of meerdaagse wandellussen en toebrengwegen op de SalzAlpenSteig die op het tijdstip van onze verkenning hun certificering ondergingen.
Het witte goud
Het zout der aarde, ooit meer waard dan goud. Zout delven op Duitse en Oostenrijkse bodem gaat terug tot de Kelten. In verloop van tijd ontwikkelde de zoutontginning zich tot belangrijke inkomstenbron van aartsbisschoppen, edelen en handelaren. In de 17de E zorgden de Soleleitungen voor het transport van het zout. Dit gebeurde door zout aan water toe te voegen en dan via de leidingen naar een Saline af te voeren voor de verwerking tot keukenzout.
De zoutstreken
Vijf streken doorkruist de SalzAlpenSteig. Het Chiemsee-Alpenland is het vooralpenland tussen de Chiemsee en de Alpen. De Chiemsee is een uitloper van een voormalige gletsjermorene. De Chiemgau is het gebied tussen het relatief vlakke Chiemsee-Alpenland en het Berchtesgadener Land. Over beboste heuvelruggen gaat het naar de eerste rotswanden en bergen. Met het Berchtesgadener Land zitten we midden in het Duitse Alpengebied. De Salzburger Tennengau ligt aan de Oostenrijkse kant en maakt via een heuvelland met diep ingesneden romantische kloven de overgang naar het hooggebergte van Dachtstein-Salzkammergut.
De 233 km SalzAlpenSteig is opgedeeld in 18 etappen. Daar ben je een tijdje zoet mee, maar als dat nog niet genoeg is zijn er ook 25 lusvormige SalzAlpenTouren en SalzAlpenWege aan toegevoegd. Een eerste toebrengroute loopt van Rosenheim naar Prien am Chiemsee. De Saline van Rosenheim kwam er om de Salinen van Reichenhall en Traunstrein te ontlasten en de meebrengende ontbossing aldaar tegen te gaan. De 107 km lange zoutleiding uit Berchtesgaden eindigde in de Salinen van Rozenheim. Het verwerkte zout verscheepten ze van 1810 tot 1958 over de Inn en dit tot de Beierse staatsregering Reichenhall verkiest als enige resterende Saline. Het museum ‘Salz & Moor’ in Grassau bezit een volledig behouden zoutwaterpompstation. Deze dienden destijds om druk op de pijpleiding te zetten.
Schönau am Königssee
Hoogtepunten
Wij nemen deel aan een persreis waar we de highlights aan elkaar knopen met inbegrip van fikse wandelstukken. De eerste etappe vertrekt in Prien en loopt direct aan de oever en door de uiterwaarden van de Chiemsee. Het meer is vooral bekend vanwege de eilanden Herrenchiemsee met één van de vier koningskastelen van Ludwig II van Beieren, en Frauenchiemsee met zijn benedictijnerklooster. Zes etappen lopen door de Chiemgau. Een afwisseling van veengebieden, beeklandschappen, bergwouden en almen met heerlijke uitzichten op het Alpenvoorland. We willen met de kabelbaan op de Hochfelln, met 1669 m het hoogste punt van de SalzAlpenSteig en het uitzichtterras van de Chiemgau met hemelse blik op Chiemsee en Alpenvoorland. De techniek weigert echter dienst waardoor we besluiten over de SalzAlpenTour 22 naar de Bründlingalm te wandelen. Op de alm verwelkomen ons enkele hutten. Naar boven zeilen zit er niet meer in, de top van de Hochfelln heeft zich volledig in de wolken verstopt. Gelukkig geeft de Chiemseeblik, net nog niet opgeslokt door de mist, ons inzicht van wat we hogerop konden verwachten. Via Ruhpolding gaat het onder de Rauschberg door naar Inzell. SalzAlpenTour 23 maakt een lus over de drie toppen: de Streicher (1594 m), de Hinterer- (1671) en de Vorderer Rauschberg (1645 m).
Soleleitung
|
Thumsee
|
uit het water te halen. Reden om in 1816 de zoutleiding naar Traunstein aan te leggen, waar voldoende bossen zijn. De industriële erfgoedgebouwen van de Saline geven toegang tot een labyrint van onderaardse gangen met zoutwaterkanaaltjes. We maken er ook kennis met de oude machinale technieken om zoutwater naar boven te halen en om het zout uit het water te filteren.
De Soleleitung loopt verder via Bischofswiesen naar Berchtesgaden waarmee we in het enige Duitse nationale park in de Alpen toekomen. Het Berchtesgadener Nationalpark vinden wij het hoogtepunt van de SalzAlpenSteig op Duitse bodem en besluiten om aansluitend op de persreis de drie etappes tot de Oostenrijkse grens inclusief een SalzAlpenRoute af te wandelen.
Van Tennengau naar Salzkammergut
|
Salzachöfen
|
mogen gratis doorheen de kloof. Wie de kloof op een bijzondere manier wil ervaren kan een geleide geologische tour boeken met aan het einde de avontuurlijke Mega Flying Fox, een 800 m lange deathride tussen de 80 m hoge rotswanden tot het einde van de kloof.
Door het romantische berglandschap van Tennengau gaat het naar de imponerende bergwereld van het Dachtsteinmassief in Salzkammergut. Aan de voet van dit massief ligt het pittoreske werelderfgoedstadje Hallstatt, waar de huizen in de steile rotswand geïntegreerd zijn en enkel te voet te bereiken zijn via smalle
trapwegeltjes. Zo ook de kerk met beklijvend knekelhuis. De met palm- en rozenkransen beschilderde schedels van de doden kijken ons aan. Midden op de schedels staan de namen en overlijdensdata van de overledenen. Hallstatt is als stadje in zijn geheel zijn |
|
heropgebouwd in China, dat bekend staat voor zijn replica’s van Europese steden en monumenten. Het oude zoutmijnstadje staat bij Aziatische toeristen dan ook bovenaan op hun to-do-lijstje.
Daar hoort ook een bezoek bij aan de zoutmijn. Via een tandradbaan bereiken we het werelderfgoeduitzicht op de Hallstättersee en het Dachtsteinmassief. Maar door het grauwe weer zien wij vandaag enkel maar mist. We krijgen een overal aangetrokken om via houten glijbanen in de mijn af te dalen. Lichtspektakels, een multimediavoorstelling en de verhalen van Udlo een jongen uit de bronstijdperk en de mijnwerker Sepp verenigen hightech en oudheid. De multimediavoorstelling eindigt met de blootlegging van een houten trap uit 1344 v. Chr., in gebruik door Keltische zoutdelvers. Eindstation van de SalzAlpenSteig is het station van Obertraun aan de overzijde van het meer. Via Salzburg kan je met de trein dan terug naar je startpunt. Maar voor een allerlaatst weergallos spektakel moet je voorheen nog op het Krippenstein bergplateau zijn. Bereikbaar via een kabellift ligt hier de laatste SalzAlpenTour met spectaculaire uitzichtplatforms als de ‘Vijf Vingers’ en de wereldnatuurerfblik op de twee Dachtstein gletsjers.
De Mordaualmblik
We starten onze vierdaags SalzAlpenErlebnis door het Berchtesgadener nationale park aan het station van Bischofswiesen. Parallel aan spoorweg, hoofdweg en het riviertje Bischofwiesener Ache verlaten we het stadje. Waar het riviertje het verkeer achter zich laat, pikken we het eigenlijke traject op van de SalzAlpenSteig die van de andere kant van Bad Reichenhall komt. Een brede grindweg alsmaar bergop brengt ons bij een wandelparking. Na 9 km aanloop openbaart zich het verhoopte berglandschap met boven op de bergpas de Mordaualm (1194 m). Zittend op een rustbank, omgeven door blauwe gentianen, vergapen we ons op de Berchtesgadener alpenwereld. Voor ons de Hochkalter (2607 m) met Blaueisgletsjer en links daarvan de Watzman (2713 m).
Soleleitungsweg met Watzman (2713 m), Hochkalter (2607 m) en Reiter Steinberge
In de afdaling krijgen we rechts zicht op de ruwe uitlopers van de Reiter Alpen. Eenmaal beneden in de vallei van de Ramsauer Ache volgen we een pad waar vroeger de Soleleitung lag. Wij blijven op constante hoogte terwijl de vallei alsmaar dieper wegzakt. Het Zipfhäusl is een geliefde wandelhut waar ook wij inkeren om ons tegoed doen aan een groot stuk taart. Dat hebben we wel verdiend, is ons excuus voor de caloriebom.
Het feeërieke woud
Een pad door een kloofje brengt ons in het dorpje Ramsau. Daar staat een webcamera met vermelding van de website om je vrienden te bellen voor een live-selfie in het beroemde kalenderlandschap van het Ramsauer kerkje voor het Berchtesgadener Alpentheater. Vanuit Ramsau start SalzAlpenTour 29, Ramsauer Schattseitweg. Het riviertje stroomopwaarts volgend komen we bij de gletsjerbronnen van de Blaueisgletsjer. Na 1500 hoogtemeters door kalkgesteente te sijpelen komt het gletsjerwater hier aan de oppervlakte. Het toverbos maakt de verbinding naar de Hintersee. Betoverend is het kronkelende pad met houten brugjes langs de vele watervalletjes en rotsblokken. De Hintersee ligt achterin het dal dat toegang geeft tot het hooggebergte. De wandelroute loopt volledig rond het idyllisch gelegen meer. Terug dal afwaarts gaat het over de Schattseitweg. De schaduwroute tegen de noordzijde van het dal. Over knuppelpaden door de Wimbachkloof gaat het terug in het dal en langs de Ramsauer Ache terug naar Ramsau.
Naar de Königssee
Vanaf het Zipfhäusl vervolgen we het pad van de oude zoutleiding tot de berghut Söldenköpfl. Ons is verteld dat de hut bekend staat voor hun lekkere taart. Bij deze … verplichte rust. We maken ons geen zorgen over de extra calorieën. Na een afdaling die we drie dagen later nog in ons spieren voelen, gaat het 800 hoogtemeters steil omhoog tot op de Grünstein (1306 m). Iedere honderd hoogtemeter staat op een bordje weergegeven, een leidraad om ons tempo op af te stellen. Boven wacht ons een adembenemend 360° bergzicht op Berchtesgaden, de Königssee en de vele bergspitsen. Na onze krachten aan te sterken in de Grünsteinhut gaat het over wortels en stenen in één ruk zigzag naar beneden naar de Königssee.
We zijn nog net op tijd voor een rondvaart op de Königssee. Het meer is ingesloten door hoge rotswanden. Boven op de bergkam zien we het Kehlsteinhaus (1839 m), een officieel geschenk van de Nationaalsocialistische Duitse Arbeiderspartij aan Hitler in 1938 voor diens 50ste verjaardag. Onze schipper legt de boot stil en blaast een deuntje op zijn trompet om ons de echo te horen weergalmen. We leggen aan bij de bedevaartkerk St-Batholomä, enkel te bereiken per schip of te voet via een lange bergtocht.
Via mijngangen naar de Oostenrijkse grens
Een wandelpad langs de Königsseeer Ache brengt ons van Schönau am Königssee naar Berchtesgaden. De SalzAlpenSteig loopt langsheen het centrum, maar een rondje door de stad loont zich. Evenals het Haus der Berge, een modern bezoekerscentrum dat aan de hand van multimedia en maquettes ons laat kennismaken met alle facetten van het nationale park. Het Salzbergwerk Berchtesgaden ligt wel op onze weg. Opnieuw een reis door zout en tijd, met een zoutkathedraal, een vlotvaart op de ondergrondse Spiegelsee en ook hier een roetsjbaan. Het gaat opnieuw de heuvels in waarbij we op de ‘Stollenweg’ via een mijnschacht zelfs doorheen een berg trekken. De Oostenrijkse grens overschrijden we via een oude smokkelroute. In de afdaling naar Hallein in Bad Dünrheim bezoeken we een gereconstrueerd Keltendorp. Erlangs Salzwelten, onze laatste zoutmijn. Met bergzout en Enzian kruidenlikeur, gemaakt met gentiaanbloemen, stappen we in Hallein op de trein naar Salzburg.
Praktisch
|
|
