Spoorwegfietsen in Hessen
|
Niets gemakkelijker dan fietsen op voormalige spoorwegtracés met een maximale stijging aan 3%. De ideale manier om hoogteverschillen te overwinnen en bergaf bolt het van alleen. In de Duitse deelstaat Hessen doorkruisen honderden kilometers spoorwegfietsroutes de heuvels van een oud gebergte en vulkaanlandschap.
Tegenstellingen
De BahnRadweg loopt van Hanau in een 310 km lange ‘Ƨ’ door de gebieden Main-Kinzig-Tal, Wetterau, Vogelsberg, Rhön en Nordhessen naar Bad Hersfeld. Door middel van gebruik te maken van een stukje Fuldaradweg en de Hessische R3 door het Kinzigtal maken wij er een grote lus van. Hannau ligt aan de rivier de Main, slechts een boogscheut verwijderd van Frankfurt, de grootste stad van Hessen en vestiging van het hoofdkantoor van de Europese Centrale Bank. Economie contra ecologie, historische oudstad tegenover bankencentrum, verkeersaders en groene gordels, vakwerkhuizen contra on-Europese skyline van wolkenkrabbers. Voor ons een gegronde reden om een extra etappe te wijden aan de financiële hoofdstad van Europa. |
Tijdloze kuurstad
Als startpunt kiezen we voor de noordoostelijk van Frankfurt gelegen mondaine kuur- en parkstad Bad Homburg vor der Höhe. Die hoogte verwijst naar de hoogste verheffing van het Taunusgebergte. Het kuuroord dankt zijn roem aan het verblijf van prinses Elisabeth, de Engelse koningsdochter van George III en echtgenote van landgraaf Friedrich VI van Hessen-Homburg. Bij hun huwelijk schenkt haar broer hen twee Libanonceders. In hun thuisland halen deze naaldbomen een hoogte van wel 40 m, maar in het kasteelpark staan ze niet minder grandioos. Na de ontdekking van de geneeskrachtige Elisabethbron in 1834 wordt een 40 ha grote kuurpark aangelegd, één der grootste en mooiste van Duitsland. Het bezit naast 136 struik- en 82 boomsoorten waaronder eeuwenoude exemplaren, meerdere waterpartijen, monumenten, moderne kunstwerken en zelfs twee oosterse pagodes. De landgraven resideerden van 1677 tot uitsterving van het geslacht in 1866 in hun kasteel, waarna het overgaat in Pruisisch bezit. De Duitse keizers ontdekken Bad Homburg en benutten het kasteel als zomerresidentie. In het bijzonder keizer Wilhelm II en zijn familie vertoeven geregeld op het kasteel. Belangrijke wereldburgers vinden in navolging de weg naar de hype kuurstad.
Als startpunt kiezen we voor de noordoostelijk van Frankfurt gelegen mondaine kuur- en parkstad Bad Homburg vor der Höhe. Die hoogte verwijst naar de hoogste verheffing van het Taunusgebergte. Het kuuroord dankt zijn roem aan het verblijf van prinses Elisabeth, de Engelse koningsdochter van George III en echtgenote van landgraaf Friedrich VI van Hessen-Homburg. Bij hun huwelijk schenkt haar broer hen twee Libanonceders. In hun thuisland halen deze naaldbomen een hoogte van wel 40 m, maar in het kasteelpark staan ze niet minder grandioos. Na de ontdekking van de geneeskrachtige Elisabethbron in 1834 wordt een 40 ha grote kuurpark aangelegd, één der grootste en mooiste van Duitsland. Het bezit naast 136 struik- en 82 boomsoorten waaronder eeuwenoude exemplaren, meerdere waterpartijen, monumenten, moderne kunstwerken en zelfs twee oosterse pagodes. De landgraven resideerden van 1677 tot uitsterving van het geslacht in 1866 in hun kasteel, waarna het overgaat in Pruisisch bezit. De Duitse keizers ontdekken Bad Homburg en benutten het kasteel als zomerresidentie. In het bijzonder keizer Wilhelm II en zijn familie vertoeven geregeld op het kasteel. Belangrijke wereldburgers vinden in navolging de weg naar de hype kuurstad.
Relatief vals plat
Het kuurhuis dat er nu staat is sinds de oprichting al aan zijn vierde editie toe. Het daartoe behorende Maritim Kurhaushotel is ons niet vreemd. We waren hier al eerder te gast. Het eerste Maritim hotel opende in 1969 zijn deuren aan de Oostzee met als concept logeren, vergaderingen en congressen. Bij het maken van dit artikel vierden zij dus juist hun 50 jaar jubileum. Intussen bestaat de Maritim-keten uit 32 hotels in Duitsland en nog eens 12 hotels verspreidt over 8 andere landen. Het Maritim Kurhaushotel ligt aan het kuurpark en de voetgangerszone, op een steenworp van het kasteel. Het Maritim Hotel am Schlossgarten in Fulda, waar we ook logeren, ligt zelfs in het park van het barokkasteel en gebruikt de oranjerie ervan als ontbijtzaal/ eetzaal. www.maritim.de / www.maritim.com
Door in Bad Homburg te starten omzeilen we de pittige oversteek van de waterscheiding tussen Kinzig en Nidder die, nadat de Nidder in de Nidda stroomt, in de buurt van Frankfurt in de Main uitmonden. De BahnRadweg is dan wel bewegwijzerd vanuit Hanau, maar het eigenlijke spoorwegfietsen begint pas vanaf Altenstadt. Eerst nog langs een dienstdoende spoorweg en vanaf Stockheim op een stilgelegd en gedemonteerd spoortracé. Tussen het Taunusgebergte en het oude vulkaangebergte Vogelsberg liggen de natuurgebieden van de Wetterau. Deze streek is één der oudste cultuurlandschappen van Europa en was bij de Romeinen al in gebruik als graanschuur. Ook vandaag fietsen we nog kilometers lang doorheen uitgestrekte graanvelden. Laagvliegende boerenzwaluwen scheren er rakelings langs ons heen. Door de renaturatie van de rivier de Nidda en zijn uiterwaarden heeft, na 13 jaar afwezigheid, de witte ooievaar opnieuw zijn weg naar hier gevonden. We tellen bij wijlen 12 ooievaars op zoek naar voedsel in de vochtige weiden. In Gronau vloeit de Nidder in de Nidda. Beide rivieren ontspringen in het Oberwald in het natuurgebied Vogelsberg. De BahnRadweg gebruikt de vallei van de Nidder om de oversteek te maken naar het dal van de Fulda. Om aansluiting te maken met deze spoorwegroute volgen we de wegwijzers van de Regionalpark Rhein Main Rundroute door het Nidderdal naar Nidderau.
Het kuurhuis dat er nu staat is sinds de oprichting al aan zijn vierde editie toe. Het daartoe behorende Maritim Kurhaushotel is ons niet vreemd. We waren hier al eerder te gast. Het eerste Maritim hotel opende in 1969 zijn deuren aan de Oostzee met als concept logeren, vergaderingen en congressen. Bij het maken van dit artikel vierden zij dus juist hun 50 jaar jubileum. Intussen bestaat de Maritim-keten uit 32 hotels in Duitsland en nog eens 12 hotels verspreidt over 8 andere landen. Het Maritim Kurhaushotel ligt aan het kuurpark en de voetgangerszone, op een steenworp van het kasteel. Het Maritim Hotel am Schlossgarten in Fulda, waar we ook logeren, ligt zelfs in het park van het barokkasteel en gebruikt de oranjerie ervan als ontbijtzaal/ eetzaal. www.maritim.de / www.maritim.com
Door in Bad Homburg te starten omzeilen we de pittige oversteek van de waterscheiding tussen Kinzig en Nidder die, nadat de Nidder in de Nidda stroomt, in de buurt van Frankfurt in de Main uitmonden. De BahnRadweg is dan wel bewegwijzerd vanuit Hanau, maar het eigenlijke spoorwegfietsen begint pas vanaf Altenstadt. Eerst nog langs een dienstdoende spoorweg en vanaf Stockheim op een stilgelegd en gedemonteerd spoortracé. Tussen het Taunusgebergte en het oude vulkaangebergte Vogelsberg liggen de natuurgebieden van de Wetterau. Deze streek is één der oudste cultuurlandschappen van Europa en was bij de Romeinen al in gebruik als graanschuur. Ook vandaag fietsen we nog kilometers lang doorheen uitgestrekte graanvelden. Laagvliegende boerenzwaluwen scheren er rakelings langs ons heen. Door de renaturatie van de rivier de Nidda en zijn uiterwaarden heeft, na 13 jaar afwezigheid, de witte ooievaar opnieuw zijn weg naar hier gevonden. We tellen bij wijlen 12 ooievaars op zoek naar voedsel in de vochtige weiden. In Gronau vloeit de Nidder in de Nidda. Beide rivieren ontspringen in het Oberwald in het natuurgebied Vogelsberg. De BahnRadweg gebruikt de vallei van de Nidder om de oversteek te maken naar het dal van de Fulda. Om aansluiting te maken met deze spoorwegroute volgen we de wegwijzers van de Regionalpark Rhein Main Rundroute door het Nidderdal naar Nidderau.
Een Romeins ommetje
De BahnRadweg gaat over een heuvel naar Altenstadt. Doorheen de streek Wetterau loopt doch de Limes, ooit de grens tussen het Romanum Imperium en Germania. Het UNESCO-werelderfgoed is in de bossen nabij de gemeente Limeshain als belevenisroute heerlijk in beeld gebracht. En als inboorling van het Gallo-Romeinse Tongeren krijg ik het niet over mijn hart om daar aan voorbij te fietsen. De plaatselijk bewegwijzerde fietsroutes leiden ons over een relatief vals plat via een geasfalteerd landwegje en enkele grindboswegen naar de Limes, herkenbaar aan de verhoogde wal langs onze bosweg. Wijzelf fietsen dus eigenlijk door de vroegere gracht aan Germaanse kant, langs de talud waarop houten palen de verdedigingsmuur vormden. Het eerste infobord staat bij een eeuwenoude Drusus-eik. De naamgeving zou te maken hebben met de in deze omstreken zeer vereerde Romeinse generaal Nero Claudius Drusus, die stadhouder was van Gallië (komt overeen met het huidige Frankrijk inclusief de Benelux, Duitse en Zwitserse gebieden ten westen van de Rijn). Hij was de vader van de latere Romeinse keizer Claudius I en grootvader van keizer Caligula en had de opdracht Germanië binnen te vallen. Een ongelukkige val van zijn paard op 29 jarige leeftijd in het castellum Mogontiacum, het huidige Mainz, koste hem vroegtijdig het leven. Vervolgens steken een Romeins zwaard en schild in de bodem en even verderop staan op palen de namen van de Germaanse stammen vermeld. Hoogtepunt is een gereconstrueerde Romeinse wachttoren. Ludiek aan die plek zijn de fiets- annex hondenpalen. Navenant wat je bij je hebt kan je daar blijkbaar achterlaten om ongehinderd de toren te bezichtigen. Waar we een weg oversteken staat een reconstructie van de grensverdediging. Bij een volgende kruispunt op het einde van het bos staat een metalen versie van een Romein en op een hoge talud staan uit elkaar geplaatste wit geverfde palen representatief voor de oude grensmuur. Drie houten rustbanken naast een reusachtige monumentale appel bij een boomgaard verwijzen dan weer naar een Romeinse fruittuin. We steken de Nidder over. Voor ons ligt Altenstadt waar we het wegje langs de spoorweg volgen. Het spoorwegfietsen kan beginnen.
De BahnRadweg gaat over een heuvel naar Altenstadt. Doorheen de streek Wetterau loopt doch de Limes, ooit de grens tussen het Romanum Imperium en Germania. Het UNESCO-werelderfgoed is in de bossen nabij de gemeente Limeshain als belevenisroute heerlijk in beeld gebracht. En als inboorling van het Gallo-Romeinse Tongeren krijg ik het niet over mijn hart om daar aan voorbij te fietsen. De plaatselijk bewegwijzerde fietsroutes leiden ons over een relatief vals plat via een geasfalteerd landwegje en enkele grindboswegen naar de Limes, herkenbaar aan de verhoogde wal langs onze bosweg. Wijzelf fietsen dus eigenlijk door de vroegere gracht aan Germaanse kant, langs de talud waarop houten palen de verdedigingsmuur vormden. Het eerste infobord staat bij een eeuwenoude Drusus-eik. De naamgeving zou te maken hebben met de in deze omstreken zeer vereerde Romeinse generaal Nero Claudius Drusus, die stadhouder was van Gallië (komt overeen met het huidige Frankrijk inclusief de Benelux, Duitse en Zwitserse gebieden ten westen van de Rijn). Hij was de vader van de latere Romeinse keizer Claudius I en grootvader van keizer Caligula en had de opdracht Germanië binnen te vallen. Een ongelukkige val van zijn paard op 29 jarige leeftijd in het castellum Mogontiacum, het huidige Mainz, koste hem vroegtijdig het leven. Vervolgens steken een Romeins zwaard en schild in de bodem en even verderop staan op palen de namen van de Germaanse stammen vermeld. Hoogtepunt is een gereconstrueerde Romeinse wachttoren. Ludiek aan die plek zijn de fiets- annex hondenpalen. Navenant wat je bij je hebt kan je daar blijkbaar achterlaten om ongehinderd de toren te bezichtigen. Waar we een weg oversteken staat een reconstructie van de grensverdediging. Bij een volgende kruispunt op het einde van het bos staat een metalen versie van een Romein en op een hoge talud staan uit elkaar geplaatste wit geverfde palen representatief voor de oude grensmuur. Drie houten rustbanken naast een reusachtige monumentale appel bij een boomgaard verwijzen dan weer naar een Romeinse fruittuin. We steken de Nidder over. Voor ons ligt Altenstadt waar we het wegje langs de spoorweg volgen. Het spoorwegfietsen kan beginnen.
En toen kwamen de Kelten
Glauberg, klein als gemeente, maar groots als Keltenheuvel. Het boomloos plateau bovenop de beboste heuvel was omgeven door een 3 km lange wal met daarvoor naar voren geschoven extra verdedigingswallen. Op de zuidelijke uitloper van de heuvel, zijn in 1994, door luchtfotografie, de contouren van een reusachtige grafheuvel ontdekt. Bij het onderzoek zijn daarbij twee rijkelijk bedeelde graven van Keltische krijgers ontdekt. Twee jaar later wordt in de nabijheid van de grafheuvel een unieke 1,86 m grote zandsteensculptuur van een Keltenvorst gevonden. De vondsten zijn uitgestald in het ter plaatse opgetrokken museum. Afzijdig worden nog verscheidene kleinere graven gevonden. Verder onderzoek stoot op een 350 m lange en 7 m brede door 4 m diepe grachten omgeven processieweg die naar de grafheuvel leidt. De gedachten gaan naar een Keltisch begrafenisoord annex cultusplaats in de aard van Stonehenge? Recent onderzoek van enkele massagraven wijst in de richting van barbaarse offerrituelen gepleegd door Keltische druïden ten nadele van gevangen en vijanden. Een macabere gedachte bevangt ons bij het zien van de (schand)palen bij de gereconstrueerde vorstengrafheuvel. Tijd om voort te gaan.
Glauberg, klein als gemeente, maar groots als Keltenheuvel. Het boomloos plateau bovenop de beboste heuvel was omgeven door een 3 km lange wal met daarvoor naar voren geschoven extra verdedigingswallen. Op de zuidelijke uitloper van de heuvel, zijn in 1994, door luchtfotografie, de contouren van een reusachtige grafheuvel ontdekt. Bij het onderzoek zijn daarbij twee rijkelijk bedeelde graven van Keltische krijgers ontdekt. Twee jaar later wordt in de nabijheid van de grafheuvel een unieke 1,86 m grote zandsteensculptuur van een Keltenvorst gevonden. De vondsten zijn uitgestald in het ter plaatse opgetrokken museum. Afzijdig worden nog verscheidene kleinere graven gevonden. Verder onderzoek stoot op een 350 m lange en 7 m brede door 4 m diepe grachten omgeven processieweg die naar de grafheuvel leidt. De gedachten gaan naar een Keltisch begrafenisoord annex cultusplaats in de aard van Stonehenge? Recent onderzoek van enkele massagraven wijst in de richting van barbaarse offerrituelen gepleegd door Keltische druïden ten nadele van gevangen en vijanden. Een macabere gedachte bevangt ons bij het zien van de (schand)palen bij de gereconstrueerde vorstengrafheuvel. Tijd om voort te gaan.
De vulkaanfietsroute
Na onze overnachting in Ortenberg weten we het verschil tussen een Schnitsel S, M, L en XL. De maat groter is gewoon een Schnitsel extra. Onze benenstrekwandeling doorheen het knusse vakwerkcentrum komt voor Christine die een ‘M’ en Dominique die een ‘L’ bestelde dan ook ten goede van de vertering. En als dat niet genoeg geholpen heeft? Dan zorgt daar de volgende dag de Vulkanradweg wel voor die over het oude spoortracé van de Odenwaldbahn loopt en ook wel de Vogelbergsbahn werd genoemd. Het gaat 30 km lang gezapig in een relatief vals plat omhoog waarbij we 400 hoogtemeters overwinnen. Het asfalt is van inline-skaters-asfalt en dus superieur van kwaliteit. Het rolt vlot tot bij het kasteel van Gedern maar dan maakt het spoorwegtracé enkele grote haarspeldbochten om hoogte te winnen. Waar de eerste 15 km de hellingsgraad vrij miniem was, ligt deze op de resterende 15 km bij de 2 à 3%. Het is middag, zondagmiddag, als we op het hoogste punt aankomen in Hartmannshain. “Gashaus und Biergarten: Tor zum Vogelsberg 50 m” staat op een groot reclamebord. Niet getwijfeld, allen daarheen, want het is niet evident om op zondag in deze eenzaamheid vele lunchmogelijkheden te vinden. We hebben geluk, want haast gelijktijdig met ons stopt een fietsfamilie en nog enkele individuele fietsers, waardoor de kleine omhaagde Biergarten op een wip volzet is. Immens ver reiken de uitzichten tijdens de afdaling naar Lauterbach. We fietsen aan de burcht Eisenbach en aan twee zuilen voorbij. Dit blijken restanten van oude galgen te zijn. De fietsroute volgt het riviertje de Lauter en loopt beneden aan het centrum van Lauterbach voorbij. Best jammer want de historische vakwerkkern inclusief kasteel is adembenemend mooi. De Lauter volgend komen we bij ons etappedoel Bad Salzschlirf, een oud kuurstadje waar de tijd is blijven stilstaan. Het oude kuurhuis in het kuurpark is nu een ouderenresidentie en revaliderende patiënten van de gezondheidsklinieken zijn zowat de enige kuurgasten. Rust roest, maar er waait een nieuwe wind. De heropbouw van het thermenhuis is daarin een eerste stap naar herwaardering. Els en Paul vinden die rust uitermate zalig. Zalig is de wandeling door het kuurpark. Zalig is het inhaleren van de zoute waterdamp voortvloeiend uit het langs zwartdoorntakken naar beneden dwarrelende waterdruppels in het gradeerpavilioen. Het kuurpark heeft zijn eigen ‘Manneken-Pis’ die leukweg bovenop een fontein de fleurige bloemenborder begiet. Zoutig is het water van de twee thermale bronnen, het één al zouter dan het ander. De BahnRadweg gaat opnieuw letterlijk het spoortracé op, door het dal van de Schlitz. De bewegwijzerde route loopt over directe weg onder aan het historisch centrum van het stadje Schlitz voorbij. Het is doch de moeite om ook hier het vakwerkcentrum aan te doen, net als bij het binnenrijden doorheen de muziekacademie te fietsen dat ondergebracht is in een kasteel aan de rivier. Het centrum zelf is drie kastelen rijk alsook de Hinterturm, een 35 m hoge toren met uitzichtplatform. Schlitz is het eindstation van de Vulkanradweg.
Na onze overnachting in Ortenberg weten we het verschil tussen een Schnitsel S, M, L en XL. De maat groter is gewoon een Schnitsel extra. Onze benenstrekwandeling doorheen het knusse vakwerkcentrum komt voor Christine die een ‘M’ en Dominique die een ‘L’ bestelde dan ook ten goede van de vertering. En als dat niet genoeg geholpen heeft? Dan zorgt daar de volgende dag de Vulkanradweg wel voor die over het oude spoortracé van de Odenwaldbahn loopt en ook wel de Vogelbergsbahn werd genoemd. Het gaat 30 km lang gezapig in een relatief vals plat omhoog waarbij we 400 hoogtemeters overwinnen. Het asfalt is van inline-skaters-asfalt en dus superieur van kwaliteit. Het rolt vlot tot bij het kasteel van Gedern maar dan maakt het spoorwegtracé enkele grote haarspeldbochten om hoogte te winnen. Waar de eerste 15 km de hellingsgraad vrij miniem was, ligt deze op de resterende 15 km bij de 2 à 3%. Het is middag, zondagmiddag, als we op het hoogste punt aankomen in Hartmannshain. “Gashaus und Biergarten: Tor zum Vogelsberg 50 m” staat op een groot reclamebord. Niet getwijfeld, allen daarheen, want het is niet evident om op zondag in deze eenzaamheid vele lunchmogelijkheden te vinden. We hebben geluk, want haast gelijktijdig met ons stopt een fietsfamilie en nog enkele individuele fietsers, waardoor de kleine omhaagde Biergarten op een wip volzet is. Immens ver reiken de uitzichten tijdens de afdaling naar Lauterbach. We fietsen aan de burcht Eisenbach en aan twee zuilen voorbij. Dit blijken restanten van oude galgen te zijn. De fietsroute volgt het riviertje de Lauter en loopt beneden aan het centrum van Lauterbach voorbij. Best jammer want de historische vakwerkkern inclusief kasteel is adembenemend mooi. De Lauter volgend komen we bij ons etappedoel Bad Salzschlirf, een oud kuurstadje waar de tijd is blijven stilstaan. Het oude kuurhuis in het kuurpark is nu een ouderenresidentie en revaliderende patiënten van de gezondheidsklinieken zijn zowat de enige kuurgasten. Rust roest, maar er waait een nieuwe wind. De heropbouw van het thermenhuis is daarin een eerste stap naar herwaardering. Els en Paul vinden die rust uitermate zalig. Zalig is de wandeling door het kuurpark. Zalig is het inhaleren van de zoute waterdamp voortvloeiend uit het langs zwartdoorntakken naar beneden dwarrelende waterdruppels in het gradeerpavilioen. Het kuurpark heeft zijn eigen ‘Manneken-Pis’ die leukweg bovenop een fontein de fleurige bloemenborder begiet. Zoutig is het water van de twee thermale bronnen, het één al zouter dan het ander. De BahnRadweg gaat opnieuw letterlijk het spoortracé op, door het dal van de Schlitz. De bewegwijzerde route loopt over directe weg onder aan het historisch centrum van het stadje Schlitz voorbij. Het is doch de moeite om ook hier het vakwerkcentrum aan te doen, net als bij het binnenrijden doorheen de muziekacademie te fietsen dat ondergebracht is in een kasteel aan de rivier. Het centrum zelf is drie kastelen rijk alsook de Hinterturm, een 35 m hoge toren met uitzichtplatform. Schlitz is het eindstation van de Vulkanradweg.
In tegenrichting
De BahnRadweg gaat rechtsaf, de rivier Fulda stroomopwaarts, naar de stad Fulda om dan via de Milseburgradweg, het Ulstertal en de Solztalradweg te eindigen in Bad Hersfeld. Wij volgen linksaf de Fuldaradweg rechtstreeks naar Bad Hersfeld, om dan in omgekeerde richting de BahnRadweg te nemen naar Fulda. Over kleine nevenstraten bereiken we Bad Hersfeld. De Fuldaradweg vermijdt de stad door de rivier te volgen maar wij rijden via het kuurpark naar het centrum om de ruïne van de grootste Romaanse basilica ten noorden van de Alpen te aanschouwen. De BahnRadweg kent hier zijn einde, voor ons nu het begin. De Solztalradweg loopt over de afgedankte spoorweg naar Phillipsthal op de grens met Thüringen, het vroegere Oost-Duitsland. Vanwege de ligging van ons etappehotel maken we een kleine aanpassing aan de route. Wij steken de waterscheiding naar de Werra over via de fietsroute R7 die hier gelijk loopt met de Duitslandroute D4. De Solztalradweg annex BahnRadweg doet dat enkele kilometers verder. Onze etappeplaats Friedewald ligt bovenop de waterscheiding. De 4 km lange klim is betrekkelijk steil met drie stukjes van ca. 10%. We fietsen de binnenkoer op van het kasteel waar we zicht krijgen op de vrij toegankelijke ruïne van een oude waterburcht, het park en de nieuwe vleugel waarin zich een vijf sterrenhotel bevind. We weten al waar onze digestiefwandeling vanavond naar toe zal gaan. Ons hotel ligt net om de hoek.
De BahnRadweg gaat rechtsaf, de rivier Fulda stroomopwaarts, naar de stad Fulda om dan via de Milseburgradweg, het Ulstertal en de Solztalradweg te eindigen in Bad Hersfeld. Wij volgen linksaf de Fuldaradweg rechtstreeks naar Bad Hersfeld, om dan in omgekeerde richting de BahnRadweg te nemen naar Fulda. Over kleine nevenstraten bereiken we Bad Hersfeld. De Fuldaradweg vermijdt de stad door de rivier te volgen maar wij rijden via het kuurpark naar het centrum om de ruïne van de grootste Romaanse basilica ten noorden van de Alpen te aanschouwen. De BahnRadweg kent hier zijn einde, voor ons nu het begin. De Solztalradweg loopt over de afgedankte spoorweg naar Phillipsthal op de grens met Thüringen, het vroegere Oost-Duitsland. Vanwege de ligging van ons etappehotel maken we een kleine aanpassing aan de route. Wij steken de waterscheiding naar de Werra over via de fietsroute R7 die hier gelijk loopt met de Duitslandroute D4. De Solztalradweg annex BahnRadweg doet dat enkele kilometers verder. Onze etappeplaats Friedewald ligt bovenop de waterscheiding. De 4 km lange klim is betrekkelijk steil met drie stukjes van ca. 10%. We fietsen de binnenkoer op van het kasteel waar we zicht krijgen op de vrij toegankelijke ruïne van een oude waterburcht, het park en de nieuwe vleugel waarin zich een vijf sterrenhotel bevind. We weten al waar onze digestiefwandeling vanavond naar toe zal gaan. Ons hotel ligt net om de hoek.
De Duits-Duitse grens
Wat we gisteren omhoog kwamen, gaan we vandaag langs de andere zijde naar beneden. De R7 en de BahnRadweg treffen elkaar opnieuw in Heimboldshausen waar we de Werra oversteken om er op de andere oever langs te fietsen. Rechts van ons zien we een enorme zoutberg. Deze Kalimanjaro steekt als een witte tafelbergen opvallend boven het landschap uit. Deze verheffingen zijn het restafval van de winning van kali zout. In Phillipsthal steken we terug de Werra over en duiken het Ulsterdal in. We flirten een tijdje met de grens tussen Hessen en Thüringen, de voormalige Duits-Duitse grens. Misschien ook de verklaring dat we op een grindweg fietsen, we fietsen hier immers in Thüringen, in het toenmalige niemandsland dat puur natuurgebied is. De grens gaat dan rechtsboven op de heuvelrug lopen. Nabij het Thüringse Gheisa bespied ik de heuvels naar een teken van Point Alpha, de eerst Amerikaanse observatiepost tijdens de koude oorlog, opgericht pal tegen de Oost-Duitse grens. De Amerikaanse installatie ligt echter verscholen achter de bossen aan de horizon. De een honderdtal meter dichterbij gelegen DDR-grenstoren daarentegen krijg ik wel te zien. Enkele kilometers verder steekt de grens opnieuw de vallei over en eindigt ons Thüringeravontuur. ‘Kuppen’, kegelheuvels met kale toppen duiken voor ons op. Ze zijn een opvallend kenmerk voor de natuurstreek Rhön. Bovenop de Wasserkuppe, met 950 m de hoogste top van Hessen en het Rhöngebergte, staat de radarkoepel van de in 1998 ontmantelde militaire observatieradar. Deze maakte deel uit van de NATO luchtbeveiliging. Ten tijde van het IJzeren gordijn was dit een Amerikaanse radarsite voor begeleiding van de Amerikaanse Candy Bombers op de luchtbrug naar West-Berlijn. Op de zuidhelling van de berg ontspringt de rivier de Fulda. Die kant moeten we uit.
Wat we gisteren omhoog kwamen, gaan we vandaag langs de andere zijde naar beneden. De R7 en de BahnRadweg treffen elkaar opnieuw in Heimboldshausen waar we de Werra oversteken om er op de andere oever langs te fietsen. Rechts van ons zien we een enorme zoutberg. Deze Kalimanjaro steekt als een witte tafelbergen opvallend boven het landschap uit. Deze verheffingen zijn het restafval van de winning van kali zout. In Phillipsthal steken we terug de Werra over en duiken het Ulsterdal in. We flirten een tijdje met de grens tussen Hessen en Thüringen, de voormalige Duits-Duitse grens. Misschien ook de verklaring dat we op een grindweg fietsen, we fietsen hier immers in Thüringen, in het toenmalige niemandsland dat puur natuurgebied is. De grens gaat dan rechtsboven op de heuvelrug lopen. Nabij het Thüringse Gheisa bespied ik de heuvels naar een teken van Point Alpha, de eerst Amerikaanse observatiepost tijdens de koude oorlog, opgericht pal tegen de Oost-Duitse grens. De Amerikaanse installatie ligt echter verscholen achter de bossen aan de horizon. De een honderdtal meter dichterbij gelegen DDR-grenstoren daarentegen krijg ik wel te zien. Enkele kilometers verder steekt de grens opnieuw de vallei over en eindigt ons Thüringeravontuur. ‘Kuppen’, kegelheuvels met kale toppen duiken voor ons op. Ze zijn een opvallend kenmerk voor de natuurstreek Rhön. Bovenop de Wasserkuppe, met 950 m de hoogste top van Hessen en het Rhöngebergte, staat de radarkoepel van de in 1998 ontmantelde militaire observatieradar. Deze maakte deel uit van de NATO luchtbeveiliging. Ten tijde van het IJzeren gordijn was dit een Amerikaanse radarsite voor begeleiding van de Amerikaanse Candy Bombers op de luchtbrug naar West-Berlijn. Op de zuidhelling van de berg ontspringt de rivier de Fulda. Die kant moeten we uit.
Kegelbergtunnel
We draaien een zijvallei in voor onze laatste spoorwegroute, de Milseburgradweg. Genoemd naar de koepelberg waar hij doorheen gaat. Net voor de 1172 m lange tunnel is in het oude station een zelfbedieningscafeetje ingericht. Het is niet veel zaaks, maar wel spotgoedkoop. De betere stop ligt voorbij de tunnel aan het volgende station in Langenbieber. Als we de tunnel buiten rijden hebben we een schitterend zicht op het Schloss Bieberstein boven op de Kugelberg. We draaien omheen de heuvelkop en krijgen het langs alle kanten te zien. Het heeft een bewogen geschiedenis van vluchthaven voor roofridders tot internaat en privaatschool.
We draaien een zijvallei in voor onze laatste spoorwegroute, de Milseburgradweg. Genoemd naar de koepelberg waar hij doorheen gaat. Net voor de 1172 m lange tunnel is in het oude station een zelfbedieningscafeetje ingericht. Het is niet veel zaaks, maar wel spotgoedkoop. De betere stop ligt voorbij de tunnel aan het volgende station in Langenbieber. Als we de tunnel buiten rijden hebben we een schitterend zicht op het Schloss Bieberstein boven op de Kugelberg. We draaien omheen de heuvelkop en krijgen het langs alle kanten te zien. Het heeft een bewogen geschiedenis van vluchthaven voor roofridders tot internaat en privaatschool.
Barokstad
In dalende lijn gaat het nu naar de barokstad Fulda. Deze stad ontstond rond 744 toen Bonifatius, de Angelsaksische missionaris en kerkhervormer daar een Benedictijnenklooster stichtte. Hij legde de kerkelijke structuren in het gebied van het huidige Duitsland vast in navolging van de terminologie van het Vaticaan. Het standbeeld van Bonifatius staat tegenover het kasteel op het Bonifatiusplein, het plein dat de barokwijk met het historisch centrum verbind. Na de moord op Bonifatius in 754 bij Dokkum (NL) door heidense Friezen wordt zijn lichaam en het boek waarmee de aartsbisschop zich volgens de overlevering tijdens de aanval probeerde te verdedigen, overgebracht naar het klooster in Fulda. De barokwijk is een opmerkenswaardig bouwensemble. De dom (kathedraal) is in een tijdsspanne van amper 8 jaar gebouwd op de plek waar de daarvoor veel grotere Ratgar Basilica stond. Hij heeft een lengte van 99 meter, een koepelhoogte van 39 meter en is aan de voorzijde door twee 65 meter hoge torens geflankeerd. Zij diende oorspronkelijk als abdijkerk voor de benedictijnen en grafkerk voor de heilige Bonifatius. De abdijgebouwen dienen vandaag als bisschopsresidentie. Naast de kathedraal staat de Karolingische Sint-Michaelskerk. De kerk wordt beschouwd als de oudste Heilig Grafkerk en één van de meest belangrijke sacrale bouwwerken van Duitsland. Tegenover de dom ligt een mooi barokkasteel met tuin en oranjerie. Laat deze laatste nu de ontbijtzaal zijn van het Hotel Maritim waar wij logeren. Op een wip zitten we in het historisch centrum met tal van vakwerkhuizen en als luguber monument de middeleeuwse Heksentoren waar destijds van hekserij beschuldigde personages een gruwelijk lot wachtte. Ons wachten betere vooruitzichten, een 4-gangenmenu in de gewelvenkelder en morgenochtend ontbijt met zicht op park en kasteel.
In dalende lijn gaat het nu naar de barokstad Fulda. Deze stad ontstond rond 744 toen Bonifatius, de Angelsaksische missionaris en kerkhervormer daar een Benedictijnenklooster stichtte. Hij legde de kerkelijke structuren in het gebied van het huidige Duitsland vast in navolging van de terminologie van het Vaticaan. Het standbeeld van Bonifatius staat tegenover het kasteel op het Bonifatiusplein, het plein dat de barokwijk met het historisch centrum verbind. Na de moord op Bonifatius in 754 bij Dokkum (NL) door heidense Friezen wordt zijn lichaam en het boek waarmee de aartsbisschop zich volgens de overlevering tijdens de aanval probeerde te verdedigen, overgebracht naar het klooster in Fulda. De barokwijk is een opmerkenswaardig bouwensemble. De dom (kathedraal) is in een tijdsspanne van amper 8 jaar gebouwd op de plek waar de daarvoor veel grotere Ratgar Basilica stond. Hij heeft een lengte van 99 meter, een koepelhoogte van 39 meter en is aan de voorzijde door twee 65 meter hoge torens geflankeerd. Zij diende oorspronkelijk als abdijkerk voor de benedictijnen en grafkerk voor de heilige Bonifatius. De abdijgebouwen dienen vandaag als bisschopsresidentie. Naast de kathedraal staat de Karolingische Sint-Michaelskerk. De kerk wordt beschouwd als de oudste Heilig Grafkerk en één van de meest belangrijke sacrale bouwwerken van Duitsland. Tegenover de dom ligt een mooi barokkasteel met tuin en oranjerie. Laat deze laatste nu de ontbijtzaal zijn van het Hotel Maritim waar wij logeren. Op een wip zitten we in het historisch centrum met tal van vakwerkhuizen en als luguber monument de middeleeuwse Heksentoren waar destijds van hekserij beschuldigde personages een gruwelijk lot wachtte. Ons wachten betere vooruitzichten, een 4-gangenmenu in de gewelvenkelder en morgenochtend ontbijt met zicht op park en kasteel.
Waterbuffels in het Kinzigdal
De vooruitzichten lossen de verwachtingen volkomen in. De ideale start voor onze langste etappe. De weersverwachtingen zijn echter niet zo denderend. Om aansluiting te maken op de variante van de BahnRadweg die van Hartmannshain (hoogste punt Vogelsbergbahn) verbinding maakt met het Kinzigdal om zo in Hanau te eindigen. Wij gebruiken de Hessische fietsroute R3 die de Fliede, een zijrivier van de Fulda, gebruikt om de oversteek te maken naar de vallei van de Kinzig. Langs Fulda en Fliede fietsen we tegen de stroom in en winnen al snel hoogte. Bij Neuhof fietsen we aan de Kaliberg (zoutafvalberg) voorbij. Na deze Monte Kali trekt de helling nog eens aan, maar dan gaat het bergaf naar Schlüchtern in het Kinzigdal. In het vakwerkcentrum van Steinau An Der Strasse nemen we een kijkje in de burcht die toehoorde aan de landgraven van Hanau. Het Grimmhaus is gewijd aan de gebroeders Grimm die hier een deel van hun jeugd doorbrachten. Malse regen overvalt ons, van die aanhoudende smodderregen die uren aanhoudt. Gelnhausen is nog zo’n vakwerkstadje met de overblijfselen van Kaizerpfalz van de Duitse Keizer Barbarossa (12de E). Sinds 2011 grazen tijdens de zomer in het natuurpark Weideswiesen waterbuffels. Deze dieren zijn bewust naar hier gehaald omdat maaien in het overstromingsgebied niet lukt. Ze eten van het woekerende riet en bies wat de biotoop ten goede komt. In Rückingen kruisen we voor een laatste keer de Limes. We passeren de funderingen van een Romeins thermenhuis en een rotonde kreeg de naam Limeskreisel. Erop panelen met tekeningen van de Romeinse grens en een wachttoren.
De vooruitzichten lossen de verwachtingen volkomen in. De ideale start voor onze langste etappe. De weersverwachtingen zijn echter niet zo denderend. Om aansluiting te maken op de variante van de BahnRadweg die van Hartmannshain (hoogste punt Vogelsbergbahn) verbinding maakt met het Kinzigdal om zo in Hanau te eindigen. Wij gebruiken de Hessische fietsroute R3 die de Fliede, een zijrivier van de Fulda, gebruikt om de oversteek te maken naar de vallei van de Kinzig. Langs Fulda en Fliede fietsen we tegen de stroom in en winnen al snel hoogte. Bij Neuhof fietsen we aan de Kaliberg (zoutafvalberg) voorbij. Na deze Monte Kali trekt de helling nog eens aan, maar dan gaat het bergaf naar Schlüchtern in het Kinzigdal. In het vakwerkcentrum van Steinau An Der Strasse nemen we een kijkje in de burcht die toehoorde aan de landgraven van Hanau. Het Grimmhaus is gewijd aan de gebroeders Grimm die hier een deel van hun jeugd doorbrachten. Malse regen overvalt ons, van die aanhoudende smodderregen die uren aanhoudt. Gelnhausen is nog zo’n vakwerkstadje met de overblijfselen van Kaizerpfalz van de Duitse Keizer Barbarossa (12de E). Sinds 2011 grazen tijdens de zomer in het natuurpark Weideswiesen waterbuffels. Deze dieren zijn bewust naar hier gehaald omdat maaien in het overstromingsgebied niet lukt. Ze eten van het woekerende riet en bies wat de biotoop ten goede komt. In Rückingen kruisen we voor een laatste keer de Limes. We passeren de funderingen van een Romeins thermenhuis en een rotonde kreeg de naam Limeskreisel. Erop panelen met tekeningen van de Romeinse grens en een wachttoren.
Grimmgeboortestad
Wat ons dadelijk opvalt als we Hanau binnenrijden is de Johanneskerk waar de spits vervangen is door een ijzeren geraamte na vernietiging in WO II en vanwege geld tekort. Via de Altstädter Markt met het Deutsche Goldschmiedehaus, een bijzonder fraai historisch vakwerkhuis, gaat het naar de Freiheitplatz. Op dit totaal gerenoveerd plein zijn de gebroeders Grimm geboren. Het is even zoeken, maar op de plek waar eens het ouderlijke huis stond, hangt nu een gedenkplaat. Op het plein zelf staat een roestkleurig modern metalen kunstwerk waarnaar een even roestige oudmodische sculptuur, verwijzend naar de schilder Moritz Daniel Oppenheim (1800-1882), staat te kijken. Hij was een bekend portretschilder die o.a. de bankiersfamilie Rothschild op doek zette. Maar de meest beroemde kinderen van de stad, de gebroeders Grimm, hun monument staat op het marktplein voor het Neustädter Rathaus (het nieuwe stadhuis). De straat tegenover de gebroeders Grimm geeft uit op een bijzonder gebouw, de Waals-Nederlandse kerk. In navolging van de migratie van Waalse en Nederlandse protestantse geloofsvluchtelingen vanaf 1597 werd voor deze bevolkingsgroepen een machtige gereformeerde dubbelkerk gebouwd. Na de bombardementen op het einde van WO II bleven enkel noch de buitenmuren recht. Na de oorlog werd de kleinste kerk, de Nederlandse kerk, heropgebouwd. De Waalse kerk bleef daarentegen als ruïne en als herdenkingsmonument behouden. De met rijke patriciërswoningen beklede Philippsruher Allee leidt on de stad uit naar het aan de Mainz gelegen barokke paleis Schloss Philippsruhe. Wij bezoeken de prachtige barokke zalen en nemen daarna een kijk in het bekroonde kasteelpark waar werken van verscheidene beeldhouwers opgesteld staan naar aanleiding van een beeldhouwsymposium tijdens de jaren 1986, 1988 en 1990.
Wat ons dadelijk opvalt als we Hanau binnenrijden is de Johanneskerk waar de spits vervangen is door een ijzeren geraamte na vernietiging in WO II en vanwege geld tekort. Via de Altstädter Markt met het Deutsche Goldschmiedehaus, een bijzonder fraai historisch vakwerkhuis, gaat het naar de Freiheitplatz. Op dit totaal gerenoveerd plein zijn de gebroeders Grimm geboren. Het is even zoeken, maar op de plek waar eens het ouderlijke huis stond, hangt nu een gedenkplaat. Op het plein zelf staat een roestkleurig modern metalen kunstwerk waarnaar een even roestige oudmodische sculptuur, verwijzend naar de schilder Moritz Daniel Oppenheim (1800-1882), staat te kijken. Hij was een bekend portretschilder die o.a. de bankiersfamilie Rothschild op doek zette. Maar de meest beroemde kinderen van de stad, de gebroeders Grimm, hun monument staat op het marktplein voor het Neustädter Rathaus (het nieuwe stadhuis). De straat tegenover de gebroeders Grimm geeft uit op een bijzonder gebouw, de Waals-Nederlandse kerk. In navolging van de migratie van Waalse en Nederlandse protestantse geloofsvluchtelingen vanaf 1597 werd voor deze bevolkingsgroepen een machtige gereformeerde dubbelkerk gebouwd. Na de bombardementen op het einde van WO II bleven enkel noch de buitenmuren recht. Na de oorlog werd de kleinste kerk, de Nederlandse kerk, heropgebouwd. De Waalse kerk bleef daarentegen als ruïne en als herdenkingsmonument behouden. De met rijke patriciërswoningen beklede Philippsruher Allee leidt on de stad uit naar het aan de Mainz gelegen barokke paleis Schloss Philippsruhe. Wij bezoeken de prachtige barokke zalen en nemen daarna een kijk in het bekroonde kasteelpark waar werken van verscheidene beeldhouwers opgesteld staan naar aanleiding van een beeldhouwsymposium tijdens de jaren 1986, 1988 en 1990.
Het kleine New York
De Main stroomafwaarts fietsend, nemen we het veer naar Rumpenheim op de linker oever. Hier loopt de met vijf sterren gecertificeerde MainRadweg op een oude spoorwegbedding naar de haven van Offenbach. De vroegere industriehaven is lovenswaardig omgebouwd naar een moderne woonentiteit met jachthaven. Een originele manier om een oude industriegetuige te verwerken tot kunstobject is het buiten gebruik geraakt treinspoor in een pirouette recht omhoog de lucht laten inschieten. In de volgende rivierbocht hebben we een prachtig zicht op de skyline van Frankfurt. Een dertigtal wolkenkrabbers rijst boven de stad uit met de Messeturm (257 m) en de Commerzbank Tower (259 m) als hoogsten. De Europaturm (337,5 m), een telecommunicatiezendmast, spant de kroon. We wisselen van oever, ook museumoever genoemd, waar je terecht kan in maar liefst tien musea. Een smalle steeg maakt verbinding met de Römerberg. De naam verwijst naar een Romeinse nederzetting aan de rivier. Getuige daarvan zijn de opgravingen naast de domkerk. Waar in de middeleeuwen de stadsmuren stonden is een groene gordel van parken rond het centrum gecreëerd. We dwalen door de historische binnenstad. Via de brede voetgangerszone bereiken we de parkengordel en volgen deze tot op de Operaplatz. Hier zitten we in het geldimperium van de stad tussen de eurowolkenkrabbers van het bankwezen. We steken de ringweg over en via het Rothschildpark komen we in Westend, de exclusieve eeuwenoude villawijk. We fietsen de campus op van de Johann Wolfgang Goethe universiteit. Na WO II had de Amerikaanse president Eisenhouwer hier zijn kantoor van waaruit hij de heropbouw van Duitsland leidde. Tegenover ligt het Grüneburgpark met een kleurrijke Koreaanse tuin. Niet te geloven maar ook hier mogen we zomaar doorheen fietsen. We wisselen naar het Volkspark Niddatal waar majestueuze dreven naar de rivier Nidda leiden. |
|
De tuinstad
Boven de stad breekt plots een hevig onweer los. We fietsen op het randje maar ontsnappen niet aan de bijhorende regenvlaag. Langs de Nidda ligt de oude militaire luchthaven Frankfurt Bonames, dat onder Amerikaans bewind na WO II onder de naam Maurice Rose Army Airfield door het leven ging. Sinds 2007 draagt ze de naam van de in 2006 overleden schrijver, dichter en tekenaar Robert Gernhardt. Op het terrein staat een bronzen sculptuur van het door hem gecreëerde Grüngürteltier (groengordeldier). Het is het wapendier van de Frankfurter groengordel, een 10850 ha aaneengesloten groenvlakte rondom de stad. Laconiek dwarst ons fietspad de landingsbaan en even later klimmen we door verregende graanvelden richting Taunusgebergte. We kijken over onze ruggen een laatste maal naar de Frankfurtse skyline, verhuld in een onweerachtige lucht. We voegen een extra klim aan onze rit toe om Bad Homburg vanuit het westen te benaderen. Landgraf Friedrich V. Ludwig en zijn echtgenote Caroline verbouwden in 1770 het barokke kasteelpark tot een landschapspark. Daarbij legden zij de Tannenwald-Allee aan. Friedrich V. Ludwig schonk de grondstukken aan deze laan aan zijn vijf zonen. Voor zijn echtgenote Caroline legde hij het ietwat afzijdig gelegen Kleine Tannenwald aan in Anglo-Chinese stijl. Het geheel van deze tuinen vormen het historische tuinlandschap der landgraven van Bad Homburg. Het Kleine Tannenwald en de Gustavs-tuin liggen op onze weg naar het centrum van Bad Homburg, gelegen tussen tuin- en kuurpark.
Boven de stad breekt plots een hevig onweer los. We fietsen op het randje maar ontsnappen niet aan de bijhorende regenvlaag. Langs de Nidda ligt de oude militaire luchthaven Frankfurt Bonames, dat onder Amerikaans bewind na WO II onder de naam Maurice Rose Army Airfield door het leven ging. Sinds 2007 draagt ze de naam van de in 2006 overleden schrijver, dichter en tekenaar Robert Gernhardt. Op het terrein staat een bronzen sculptuur van het door hem gecreëerde Grüngürteltier (groengordeldier). Het is het wapendier van de Frankfurter groengordel, een 10850 ha aaneengesloten groenvlakte rondom de stad. Laconiek dwarst ons fietspad de landingsbaan en even later klimmen we door verregende graanvelden richting Taunusgebergte. We kijken over onze ruggen een laatste maal naar de Frankfurtse skyline, verhuld in een onweerachtige lucht. We voegen een extra klim aan onze rit toe om Bad Homburg vanuit het westen te benaderen. Landgraf Friedrich V. Ludwig en zijn echtgenote Caroline verbouwden in 1770 het barokke kasteelpark tot een landschapspark. Daarbij legden zij de Tannenwald-Allee aan. Friedrich V. Ludwig schonk de grondstukken aan deze laan aan zijn vijf zonen. Voor zijn echtgenote Caroline legde hij het ietwat afzijdig gelegen Kleine Tannenwald aan in Anglo-Chinese stijl. Het geheel van deze tuinen vormen het historische tuinlandschap der landgraven van Bad Homburg. Het Kleine Tannenwald en de Gustavs-tuin liggen op onze weg naar het centrum van Bad Homburg, gelegen tussen tuin- en kuurpark.
Praktisch
STARTPLAATS: Bad Homburg
AFSTAND: 423 km
ETAPPES:
Bad Homburg-Ortenberg 69,6 km
Ortenberg-Bad Salzschlirf 68,4 km
Bad Salzschlirf-Friedewald 56 km
Friedewald-Fulda 80,3 km
Fulda-Hanau 96,7 km
Hanau-Bad Homburg 52 km
BEWEGWIJZERING: Logo’s BahnRadweg Hessen, R7, R3, verkeerswijzers fietsnetwerk Hessen
MOEILIJKHEIDSGRAAD: licht
GPS-TRACKS:
www.routeyou.com/nl-de/route/view/6417733/fietsroute/spoorwegfietsen-hessen-1-bad-homburg-ortenberg
www.routeyou.com/nl-de/route/view/6417734/fietsroute/spoorwegfietsen-hessen-2-ortenberg-bad-salzschlirf
www.routeyou.com/nl-de/route/view/6417738/fietsroute/spoorwegfietsen-hessen-3-bad-salzschlirf-friedewald
www.routeyou.com/nl-de/route/view/6417743/fietsroute/spoorwegfietsen-hessen-4-friedewald-fulda
www.routeyou.com/nl-de/route/view/6417745/fietsroute/spoorwegfietsen-hessen-5-fulda-hanau
www.routeyou.com/nl-de/route/view/6417747/fietsroute/spoorwegfietsen-hessen-6-hanau-bad-homburg
LOGIES:
Maritim Hotel Bad Homburg (eerste en laatste dag), Ludwigstraße 3, 61348 Bad Homburg vor der Höhe, +49 6172 6600, www.maritim.de/de/hotels/deutschland/hotel-bad-homburg
Ortenberger Hof, In den St. Wendelsgärten 9-13, 63683 Ortenberg, +49 6046 4199972, www.ortenbergerhof.com
Hotel Schober, Bahnhofstraße 16, 36364 Bad Salzschlirf, +49 6648 933900, www.hotel-schober.de
Göbels Hotel Zum Löwen, Hauptstraße 17, Friedewald, 36289, +49667492220, www.goebel-hotels.com/friedewald/hotel-zum-loewen
Maritim Hotel Fulda, Pauluspromenade 2, 36037 Fulda, +49 661 2820, www.maritim.de/de/hotels/deutschland/hotel-am-schlossgarten-fulda
Plazahotel Hanau, Kurt-Blaum-Platz 6 - 63450 – Hanau, +49 6181 30550, https://plazahotels.de/hotel-hanau
De etappeplaatsen beschikken over campings. Mits aanpassen van de etappeplaatsen is de route ook te fietsen via Jeugdherbergen.
STREEKINFO: www.bahnradweg-hessen.de, www.hessen-tourismus.de
AANREIS OPENBAAR VERVOER: Trein Brussel/Antwerpen → Luik (of Maastricht) → Aachen → Köln → Frankfurt → Bad Homburg
STARTPLAATS: Bad Homburg
AFSTAND: 423 km
ETAPPES:
Bad Homburg-Ortenberg 69,6 km
Ortenberg-Bad Salzschlirf 68,4 km
Bad Salzschlirf-Friedewald 56 km
Friedewald-Fulda 80,3 km
Fulda-Hanau 96,7 km
Hanau-Bad Homburg 52 km
BEWEGWIJZERING: Logo’s BahnRadweg Hessen, R7, R3, verkeerswijzers fietsnetwerk Hessen
MOEILIJKHEIDSGRAAD: licht
GPS-TRACKS:
www.routeyou.com/nl-de/route/view/6417733/fietsroute/spoorwegfietsen-hessen-1-bad-homburg-ortenberg
www.routeyou.com/nl-de/route/view/6417734/fietsroute/spoorwegfietsen-hessen-2-ortenberg-bad-salzschlirf
www.routeyou.com/nl-de/route/view/6417738/fietsroute/spoorwegfietsen-hessen-3-bad-salzschlirf-friedewald
www.routeyou.com/nl-de/route/view/6417743/fietsroute/spoorwegfietsen-hessen-4-friedewald-fulda
www.routeyou.com/nl-de/route/view/6417745/fietsroute/spoorwegfietsen-hessen-5-fulda-hanau
www.routeyou.com/nl-de/route/view/6417747/fietsroute/spoorwegfietsen-hessen-6-hanau-bad-homburg
LOGIES:
Maritim Hotel Bad Homburg (eerste en laatste dag), Ludwigstraße 3, 61348 Bad Homburg vor der Höhe, +49 6172 6600, www.maritim.de/de/hotels/deutschland/hotel-bad-homburg
Ortenberger Hof, In den St. Wendelsgärten 9-13, 63683 Ortenberg, +49 6046 4199972, www.ortenbergerhof.com
Hotel Schober, Bahnhofstraße 16, 36364 Bad Salzschlirf, +49 6648 933900, www.hotel-schober.de
Göbels Hotel Zum Löwen, Hauptstraße 17, Friedewald, 36289, +49667492220, www.goebel-hotels.com/friedewald/hotel-zum-loewen
Maritim Hotel Fulda, Pauluspromenade 2, 36037 Fulda, +49 661 2820, www.maritim.de/de/hotels/deutschland/hotel-am-schlossgarten-fulda
Plazahotel Hanau, Kurt-Blaum-Platz 6 - 63450 – Hanau, +49 6181 30550, https://plazahotels.de/hotel-hanau
De etappeplaatsen beschikken over campings. Mits aanpassen van de etappeplaatsen is de route ook te fietsen via Jeugdherbergen.
STREEKINFO: www.bahnradweg-hessen.de, www.hessen-tourismus.de
AANREIS OPENBAAR VERVOER: Trein Brussel/Antwerpen → Luik (of Maastricht) → Aachen → Köln → Frankfurt → Bad Homburg
