Liebliches Taubertal
Klassiek en sportief
|
In de middeleeuwen verbond een belangrijke handelsweg door de valleien van Tauber en Altmühl de Rijn via de Main met de Donau. Vandaag vormen deze twee aantrekkelijke valleien een belangrijke doorsteek voor fietsreizigers op weg naar de Duitse en Oostenrijkse Donau. De klassieke versie van het ‘Liebliches Taubertal’ loopt in de vallei haast identiek met het mooiste tracé van de Romantische Straße. De sportieve versie terug over de heuvels is uitdagend, panoramisch en vaak verrassend interessant.
|
De gouden sprookjesstad Rothenburg ob der Tauber
We staan op het marktplein en vergapen ons aan de twee raampjes waar om klokslag 15 uur de luikjes openen in de Ratsherrntrinkstube (Raadsherenkroeg). Twee poppen verschijnen en spelen de slotscène uit het verhaal omtrent de ‘Meistertrunk’ (Meesterdronk). Veldheer Tilly verklaart tijdens een dronk na de inname van de stad op 30 oktober 1631 deze niet plat te branden wanneer iemand het aan hem aangereikte reuzenglas van 3 ¼ L gevuld met Frankenwijn in één teug ledigt. Burgemeester Nusch gaat de uitdaging aan, slaagt en redt zo de stad. Rothenburg komt van de Rode burg die op een rots boven de Tauber heerste. Nu ligt hier buiten het ‘Burgtor’, met zijn rijk versierde voorgebouwen misschien wel de mooiste stadspoort, de ‘Burggarten’, een geliefkoosd stadspark waar honderden mensen samentroepen bij mooi weer. Als op een in zee, hier in de Tauber, vooruitstekende klif kijk je neer in de diepte en op de buitenmuren en torens van de stad. De burcht is niet meer en de stenen zijn vermoedelijk verwerkt in de stadsmuren. Rothenburg ob der Tauber is na WO II volledig heropgebouwd en de meest middeleeuws ogende stad in Duitsland. Neonreclames zijn dan ook uit den boze, voor ieder commercieel gebouw hangt een smeedijzeren uithangbord met daarin een voorwerp of wezen verwerkt verwijzend naar de bedrijvigheid van het pand. Het krioelt hier van de fotograferende Japanners en de riksja’s, de door mensenkracht aangedreven fietstaxi’s, hebben hier ook al hun intrede gemaakt. De heropbouw van de stad is een unicum. Voor 3/4 kan je over de verdedigingsmuur rond de stad wandelen. Verder vind je de middeleeuwen terug in de keuken uit 1258 van het voormalige Dominicanenklooster, nu Reichsstadmuseum. Via een draailuik in de buitenmuur verdeelden de Dominicanenzusters voedsel aan pelgrims en bedelaars. Iets luguberder gaat het er aan toe in het middeleeuwse ‘Kriminalmuseum’, waar allerlei foltertoestellen, schandpalen en -maskers, galgen en andere afgrijselijke spullen staan tentoongesteld. Voor de St-Jacobskerk staat een modern standbeeld van St-Jacobus met wandelstaf en Sint-Jakobsschelp. St-Jacobus was nooit in de stad maar is nu een vaste halte op één der Duitse pelgrimswegen naar Santiago de Compostela. In de kerk is één der prachtigste houtsnijkunstwerken van de hand van Tilman Riemenschneider. Deze wist als geen ander menselijke gevoelsuitingen en lichaamslijnen aan houten figuren mee te geven. Daarbij durfde hij zeer verrassend uit de hoek te komen. In zijn laatste avondmaal in het sublieme Heilig-Bloed altaar (relikwie met drie bloeddruppels van Christus) plaatst hij Judas, zijn handen reikend naar Jezus, in het midden van het kunstwerk.
We staan op het marktplein en vergapen ons aan de twee raampjes waar om klokslag 15 uur de luikjes openen in de Ratsherrntrinkstube (Raadsherenkroeg). Twee poppen verschijnen en spelen de slotscène uit het verhaal omtrent de ‘Meistertrunk’ (Meesterdronk). Veldheer Tilly verklaart tijdens een dronk na de inname van de stad op 30 oktober 1631 deze niet plat te branden wanneer iemand het aan hem aangereikte reuzenglas van 3 ¼ L gevuld met Frankenwijn in één teug ledigt. Burgemeester Nusch gaat de uitdaging aan, slaagt en redt zo de stad. Rothenburg komt van de Rode burg die op een rots boven de Tauber heerste. Nu ligt hier buiten het ‘Burgtor’, met zijn rijk versierde voorgebouwen misschien wel de mooiste stadspoort, de ‘Burggarten’, een geliefkoosd stadspark waar honderden mensen samentroepen bij mooi weer. Als op een in zee, hier in de Tauber, vooruitstekende klif kijk je neer in de diepte en op de buitenmuren en torens van de stad. De burcht is niet meer en de stenen zijn vermoedelijk verwerkt in de stadsmuren. Rothenburg ob der Tauber is na WO II volledig heropgebouwd en de meest middeleeuws ogende stad in Duitsland. Neonreclames zijn dan ook uit den boze, voor ieder commercieel gebouw hangt een smeedijzeren uithangbord met daarin een voorwerp of wezen verwerkt verwijzend naar de bedrijvigheid van het pand. Het krioelt hier van de fotograferende Japanners en de riksja’s, de door mensenkracht aangedreven fietstaxi’s, hebben hier ook al hun intrede gemaakt. De heropbouw van de stad is een unicum. Voor 3/4 kan je over de verdedigingsmuur rond de stad wandelen. Verder vind je de middeleeuwen terug in de keuken uit 1258 van het voormalige Dominicanenklooster, nu Reichsstadmuseum. Via een draailuik in de buitenmuur verdeelden de Dominicanenzusters voedsel aan pelgrims en bedelaars. Iets luguberder gaat het er aan toe in het middeleeuwse ‘Kriminalmuseum’, waar allerlei foltertoestellen, schandpalen en -maskers, galgen en andere afgrijselijke spullen staan tentoongesteld. Voor de St-Jacobskerk staat een modern standbeeld van St-Jacobus met wandelstaf en Sint-Jakobsschelp. St-Jacobus was nooit in de stad maar is nu een vaste halte op één der Duitse pelgrimswegen naar Santiago de Compostela. In de kerk is één der prachtigste houtsnijkunstwerken van de hand van Tilman Riemenschneider. Deze wist als geen ander menselijke gevoelsuitingen en lichaamslijnen aan houten figuren mee te geven. Daarbij durfde hij zeer verrassend uit de hoek te komen. In zijn laatste avondmaal in het sublieme Heilig-Bloed altaar (relikwie met drie bloeddruppels van Christus) plaatst hij Judas, zijn handen reikend naar Jezus, in het midden van het kunstwerk.
Liebliches Taubertal
De Kelten noemden de Tauber ‘Dubra’, het zwarte water’. Een rit door het ca. 120 km lange dal is een tocht door de geschiedenis. Op de route liggen acht historische steden. Op of langs de bruggen over de rivier geven heiligenbeelden bescherming tegen onheil en overstromingen. Langs de velden bovenop de heuvels moeten talrijke beeldstokken een goede oogst verzekeren. De rivier stroomt door drie landstreken: Franken, Württemberg en Baden. De minerale mosselkalk in de bodem en de gunstig gelegen heuvelflanken bieden de ideale omstandigheden om goede wijnen te produceren. Het gebied Tauberfranken en enkele nabijgelegen wijndorpen zijn geroemd om hun wijn in ‘Bocksbeutel-flessen’. Het Taubertal geniet van een milt microklimaat, insiders beweren dat de gemiddelde neerslag overeenkomt met die van Barcelona. Misschien terecht, want een dag waar overwegend regen voorspelt was fietsten wij in sandalen in een blakend zonnetje. De fietsroute verloopt volledig afzijdig van het grote verkeer, over vrij liggende fietspaden door een betoverend en vaak beschermd rivierlandschap met prachtige natuurgebieden. De terugtocht over de ‘Sportieve’ is aanstrengend, maar niet minder mooi met vaak verrassende kleinoden zoals een fruitboomarboretum, een bronnenstad, een luchtschipmuseum, de 107 jarige gids in het jachtmuseum, een Keltisch oppidum, ...
De Kelten noemden de Tauber ‘Dubra’, het zwarte water’. Een rit door het ca. 120 km lange dal is een tocht door de geschiedenis. Op de route liggen acht historische steden. Op of langs de bruggen over de rivier geven heiligenbeelden bescherming tegen onheil en overstromingen. Langs de velden bovenop de heuvels moeten talrijke beeldstokken een goede oogst verzekeren. De rivier stroomt door drie landstreken: Franken, Württemberg en Baden. De minerale mosselkalk in de bodem en de gunstig gelegen heuvelflanken bieden de ideale omstandigheden om goede wijnen te produceren. Het gebied Tauberfranken en enkele nabijgelegen wijndorpen zijn geroemd om hun wijn in ‘Bocksbeutel-flessen’. Het Taubertal geniet van een milt microklimaat, insiders beweren dat de gemiddelde neerslag overeenkomt met die van Barcelona. Misschien terecht, want een dag waar overwegend regen voorspelt was fietsten wij in sandalen in een blakend zonnetje. De fietsroute verloopt volledig afzijdig van het grote verkeer, over vrij liggende fietspaden door een betoverend en vaak beschermd rivierlandschap met prachtige natuurgebieden. De terugtocht over de ‘Sportieve’ is aanstrengend, maar niet minder mooi met vaak verrassende kleinoden zoals een fruitboomarboretum, een bronnenstad, een luchtschipmuseum, de 107 jarige gids in het jachtmuseum, een Keltisch oppidum, ...
Kunst, wellnes en cultuur
We verlaten de Rothenburg ob der Tauber door de Kobolzeller poort met zijn rechthoekig bastion. Een smal straatje leidt steil naar beneden in de vallei van de Tauber. Beneden in het dal fietsen we over de Doppelbrücke (Dubbelbrug), een middeleeuwse stenen brug opgebouwd uit twee rijen boven elkaar geplaatste bogen. Erlangs ligt de Kobolzeller kerk. We kijken bewonderenswaardig terug op de stadsmuur met zijn vele torens, daarachter pastelkleurige oude gevels en rode daken. De start is romantisch door een rotsige en beboste vallei met in Detwang het Topplerschlösschen, de ambtswoning van de oude burgemeester Toppler in de vorm van een pastelblauw huis bovenop een grijze vierkantstoren. Daarna volgen groene graslanden en op de andere oever oude wijngebieden die nu een beschermd natuurgebied zijn. In de heuvel lopen op regelmatige afstand rijen gestapelde stenen naar beneden, door boeren vroeger opgehoopt bij het bewerken van het veld. Deze hadden ook een ecologische functie met name het vasthouden van de warmte. Nu is de op de zonnezijde gerichte heuvelflank een buitengewoon natuurgebied waar maar liefst 200 met uitsterven bedreigde dier- en plantensoorten afhankelijk zijn van elkaar voor hun verdere bestaan. Enkele fietsreizigers leggen een kudde drinkende schapen bij een waterdrinkplaats aan de rivier vast op foto. We fietsen grotendeels op de linkeroever door een overwegend weide- en akkerlandschap en laten de dorpjes op de rechteroever voor wat ze zijn. De eerste stad op onze route is Creglingen. Een knus wegje achter de beek, Herrgottsbach leidt naar de Herrgottskirche met het wereldvermaarde Maria-altaar van Tilman Riemenschneider. Op deze plek vond een boer in 1384 een onverteerde hostie die een wonder toegeschreven kreeg en spontaan kwamen bedevaarten op gang. Tegenover de kerk bevindt zich het unieke ‘Vingerhoedmuseum’. In Cregliongen hebben we de keuze, de oudere fietsroute over een spoorwegbedding rechts of de nieuwere route links van de Tauber die na 3 km eveneens de spoorweg opzoekt. In de burcht ‘Brattenstein’ te Röttingen bevindt zich een wijnbouwmuseum en in de zomer vinden hier festiviteiten plaats. Door het kleine stadje loopt een zonnewijzerwandeling die je niet alleen langs de oude stadsdelen, muren en torenpoorten voert maar ook langs 30 functionerende zonnewijzers aller aard.
Even verder komen we in Weikersheim. In het midden van het met in waaiers geplaveide marktplein staat een Rococofontein met een engel erop, eromheen vele terrassen met kleurrijke parasollen. Op het einde van het plein wandelen we over een watergracht naar het kasteel. Wat eens een waterslot was is nu een pareltje van de Duitse Renaissance met weelderig beklede kamers. Pronkstuk is de ridderzaal met zijn cassettevloer, wandtapijten en levensgrote gipsen dierenhoofden tegen de muren en jachtscènes tegen het plafond. Achter het slot ligt een symmetrisch aangelegde prachtige baroktuin.
De ‘Weingärtnergenossenschaft Markelsheim’ behoort tot de oudste wijngenootschappen in het gebied. Iedere vrijdag om 15 uur kan ieder individu deelnemen aan een rondleiding door de wijncoöperatieve. Uitleg over de wijncultuur vind je op het hier vertrekkende 2,5 km lange geologische wijnpad. Wij degusteren enkele wijnen. Müller-Thurgau en Riesling zijn onze uitverkoren witte wijnen, Schwarzriesling is de meest gedronken rode wijn, maar wij verkiezen Zweigelt. Na ons wijnkelderbezoek zijn het gelukkig slechts enkele kilometers tot ons etappedoel, de kuurstad Bad Mergendheim. Tot de ontheffing door Napoleon was Bad Mergendheim de hoofdzetel van de hoogmeester van de Duitse Orde, één der geestelijke ridderorden die tijdens de kruisvaarten ontstonden en die zich inzetten voor de bescherming en de verzorging van de pelgrims naar het Heilig Land. Het laat zich dus verstaan dat de stad eeuwenlang een culturele bloei beleefde en het museum in het ‘Deutschordensschloss’ is dan ook een publiekstrekker. Een tweede bloei kende de stad toen in 1826 de schaapsherder Franz Gehrig een bron ontdekte met ziltig water. Het kuurpark dat door een slotpark met de stad verbonden is, kent vier zulke zoutwaterbronnen. Het park is een juweeltje met kleurrijke bloemperken en kletterende waterpartijen. In de stad is een historische rondgang uitgezet aan de hand van 32 genummerde infoborden. Bijkomende toeristische uitleg is verkrijgbaar via je GSM.
We verlaten de Rothenburg ob der Tauber door de Kobolzeller poort met zijn rechthoekig bastion. Een smal straatje leidt steil naar beneden in de vallei van de Tauber. Beneden in het dal fietsen we over de Doppelbrücke (Dubbelbrug), een middeleeuwse stenen brug opgebouwd uit twee rijen boven elkaar geplaatste bogen. Erlangs ligt de Kobolzeller kerk. We kijken bewonderenswaardig terug op de stadsmuur met zijn vele torens, daarachter pastelkleurige oude gevels en rode daken. De start is romantisch door een rotsige en beboste vallei met in Detwang het Topplerschlösschen, de ambtswoning van de oude burgemeester Toppler in de vorm van een pastelblauw huis bovenop een grijze vierkantstoren. Daarna volgen groene graslanden en op de andere oever oude wijngebieden die nu een beschermd natuurgebied zijn. In de heuvel lopen op regelmatige afstand rijen gestapelde stenen naar beneden, door boeren vroeger opgehoopt bij het bewerken van het veld. Deze hadden ook een ecologische functie met name het vasthouden van de warmte. Nu is de op de zonnezijde gerichte heuvelflank een buitengewoon natuurgebied waar maar liefst 200 met uitsterven bedreigde dier- en plantensoorten afhankelijk zijn van elkaar voor hun verdere bestaan. Enkele fietsreizigers leggen een kudde drinkende schapen bij een waterdrinkplaats aan de rivier vast op foto. We fietsen grotendeels op de linkeroever door een overwegend weide- en akkerlandschap en laten de dorpjes op de rechteroever voor wat ze zijn. De eerste stad op onze route is Creglingen. Een knus wegje achter de beek, Herrgottsbach leidt naar de Herrgottskirche met het wereldvermaarde Maria-altaar van Tilman Riemenschneider. Op deze plek vond een boer in 1384 een onverteerde hostie die een wonder toegeschreven kreeg en spontaan kwamen bedevaarten op gang. Tegenover de kerk bevindt zich het unieke ‘Vingerhoedmuseum’. In Cregliongen hebben we de keuze, de oudere fietsroute over een spoorwegbedding rechts of de nieuwere route links van de Tauber die na 3 km eveneens de spoorweg opzoekt. In de burcht ‘Brattenstein’ te Röttingen bevindt zich een wijnbouwmuseum en in de zomer vinden hier festiviteiten plaats. Door het kleine stadje loopt een zonnewijzerwandeling die je niet alleen langs de oude stadsdelen, muren en torenpoorten voert maar ook langs 30 functionerende zonnewijzers aller aard.
Even verder komen we in Weikersheim. In het midden van het met in waaiers geplaveide marktplein staat een Rococofontein met een engel erop, eromheen vele terrassen met kleurrijke parasollen. Op het einde van het plein wandelen we over een watergracht naar het kasteel. Wat eens een waterslot was is nu een pareltje van de Duitse Renaissance met weelderig beklede kamers. Pronkstuk is de ridderzaal met zijn cassettevloer, wandtapijten en levensgrote gipsen dierenhoofden tegen de muren en jachtscènes tegen het plafond. Achter het slot ligt een symmetrisch aangelegde prachtige baroktuin.
De ‘Weingärtnergenossenschaft Markelsheim’ behoort tot de oudste wijngenootschappen in het gebied. Iedere vrijdag om 15 uur kan ieder individu deelnemen aan een rondleiding door de wijncoöperatieve. Uitleg over de wijncultuur vind je op het hier vertrekkende 2,5 km lange geologische wijnpad. Wij degusteren enkele wijnen. Müller-Thurgau en Riesling zijn onze uitverkoren witte wijnen, Schwarzriesling is de meest gedronken rode wijn, maar wij verkiezen Zweigelt. Na ons wijnkelderbezoek zijn het gelukkig slechts enkele kilometers tot ons etappedoel, de kuurstad Bad Mergendheim. Tot de ontheffing door Napoleon was Bad Mergendheim de hoofdzetel van de hoogmeester van de Duitse Orde, één der geestelijke ridderorden die tijdens de kruisvaarten ontstonden en die zich inzetten voor de bescherming en de verzorging van de pelgrims naar het Heilig Land. Het laat zich dus verstaan dat de stad eeuwenlang een culturele bloei beleefde en het museum in het ‘Deutschordensschloss’ is dan ook een publiekstrekker. Een tweede bloei kende de stad toen in 1826 de schaapsherder Franz Gehrig een bron ontdekte met ziltig water. Het kuurpark dat door een slotpark met de stad verbonden is, kent vier zulke zoutwaterbronnen. Het park is een juweeltje met kleurrijke bloemperken en kletterende waterpartijen. In de stad is een historische rondgang uitgezet aan de hand van 32 genummerde infoborden. Bijkomende toeristische uitleg is verkrijgbaar via je GSM.
Scheef en krom
We fietsen een eindje langs de spoorweg. Eerst op de rand van een industriezone, daarna langs een resem stadstuintjes. We wisselen één enkele keer van oever, maar zoeken telkens weer de spoorweg op. Maar dan fietsen we weer door zo een immens groot groen grasland, gevolgd door de doortocht van het historische centrum van Lauda. We wanen ons even in middeleeuwen wanneer we Tauberbischofsheim binnenfietsen via een brug over de Tauber naar de Schlosshof (kasteelbinnenplaats). Het slot dat eigenlijk de ambtswoning was van de kuurvorsten van Mainz valt op door zijn enorme toren. Vrijwilligers onderhouden in de ambtswoning een landschapsmuseum over de levenswijze van de mensen in vroegere tijden. Klederdrachten, meubels, gebruiksvoorwerpen tot zelf een verzameling pijpen maken deel uit van de collectie. De fietsroute loopt dwars door de voetgangerszone, over het marktplein en via een onderwelving van het rode zandstenen raadhuis verlaten we het centrum. We fietsen enkele kilometers op een brede fietsweg enkele meters gescheiden van de hoofdweg. Voor ons zien we de heuvels naar elkaar toe kruipen, het dal versmalt schrijlings. Het fietspad zoekt opnieuw de rivier op, de valleiflanken zijn bebost en we krijgen enkele kuitenbijtertjes te verwerken. Eenzaam in de smalle vallei staan de gebouwen van de vroegere cisterciënzerkloostergemeenschap Bronnbach. De oude kloostergang en kapittelzaal zijn door de tijd scheef gezakt net zoals het mooie barokke terras vooraan. Maar de authentieke Josephzaal met parketvloer, muur- en plafondschilderingen is beeldig. In de kelder bevindt zich een vinotheek waar alle wijnboeren en –coöperatieven hun wijnen presenteren.
Na een korte fikse klim gaat het naar Reicholzheim. Hier verlaten we even de route voor een bezoek aan de ‘Tauberfrankischer Bocksbeutelkeller’. Een wijncoöperatieve waar bezoekers hun picknick of kaas en vlees van bij de kruidenier mogen verorberen bij een glas wijn. In Wertheim stroomt de Tauber in de Main, ook voor ons stopt de dag hier. Zijn we te lang blijven plakken in de ‘Bocksbeutelkeller’ of staat de Spitse toren werkelijk zo scheef? Één der grootste en mooiste burchtruïnes van Duitsland is te bereiken via de oude geplaveide toegangsweg, Steil omhoog langs de oude verdedigingsmuur komen we bij de toegangsbrug en –poort, beschermd door twee imposante ronde torens. Massieve muren, vele torens en verschillende soorten weerwerken maakten dat de burcht onneembaar was. Wie geïnteresseerd is in kunst kan via de Main-fietsroute het lustkasteeltje ‘Schlösschen im Hofgarten’ bezoeken. Het rococokasteeltje herbergt immers drie prestigieuze kunstverzamelingen: Parijs porselein die toebehoorden aan Napoleons vrouw Josephine, 19de eeuwse schilderwerken uit het Rijn-Main-Neckar gebied en schilderijen en aquarellen van de Berlijnse sessie.
We fietsen een eindje langs de spoorweg. Eerst op de rand van een industriezone, daarna langs een resem stadstuintjes. We wisselen één enkele keer van oever, maar zoeken telkens weer de spoorweg op. Maar dan fietsen we weer door zo een immens groot groen grasland, gevolgd door de doortocht van het historische centrum van Lauda. We wanen ons even in middeleeuwen wanneer we Tauberbischofsheim binnenfietsen via een brug over de Tauber naar de Schlosshof (kasteelbinnenplaats). Het slot dat eigenlijk de ambtswoning was van de kuurvorsten van Mainz valt op door zijn enorme toren. Vrijwilligers onderhouden in de ambtswoning een landschapsmuseum over de levenswijze van de mensen in vroegere tijden. Klederdrachten, meubels, gebruiksvoorwerpen tot zelf een verzameling pijpen maken deel uit van de collectie. De fietsroute loopt dwars door de voetgangerszone, over het marktplein en via een onderwelving van het rode zandstenen raadhuis verlaten we het centrum. We fietsen enkele kilometers op een brede fietsweg enkele meters gescheiden van de hoofdweg. Voor ons zien we de heuvels naar elkaar toe kruipen, het dal versmalt schrijlings. Het fietspad zoekt opnieuw de rivier op, de valleiflanken zijn bebost en we krijgen enkele kuitenbijtertjes te verwerken. Eenzaam in de smalle vallei staan de gebouwen van de vroegere cisterciënzerkloostergemeenschap Bronnbach. De oude kloostergang en kapittelzaal zijn door de tijd scheef gezakt net zoals het mooie barokke terras vooraan. Maar de authentieke Josephzaal met parketvloer, muur- en plafondschilderingen is beeldig. In de kelder bevindt zich een vinotheek waar alle wijnboeren en –coöperatieven hun wijnen presenteren.
Na een korte fikse klim gaat het naar Reicholzheim. Hier verlaten we even de route voor een bezoek aan de ‘Tauberfrankischer Bocksbeutelkeller’. Een wijncoöperatieve waar bezoekers hun picknick of kaas en vlees van bij de kruidenier mogen verorberen bij een glas wijn. In Wertheim stroomt de Tauber in de Main, ook voor ons stopt de dag hier. Zijn we te lang blijven plakken in de ‘Bocksbeutelkeller’ of staat de Spitse toren werkelijk zo scheef? Één der grootste en mooiste burchtruïnes van Duitsland is te bereiken via de oude geplaveide toegangsweg, Steil omhoog langs de oude verdedigingsmuur komen we bij de toegangsbrug en –poort, beschermd door twee imposante ronde torens. Massieve muren, vele torens en verschillende soorten weerwerken maakten dat de burcht onneembaar was. Wie geïnteresseerd is in kunst kan via de Main-fietsroute het lustkasteeltje ‘Schlösschen im Hofgarten’ bezoeken. Het rococokasteeltje herbergt immers drie prestigieuze kunstverzamelingen: Parijs porselein die toebehoorden aan Napoleons vrouw Josephine, 19de eeuwse schilderwerken uit het Rijn-Main-Neckar gebied en schilderijen en aquarellen van de Berlijnse sessie.
Wijn- en beeldstokken
Vandaag beginnen we aan de sportieve versie van de fietsroute ‘Liebliches Taubertal’. Wie deze niet aandurft, is in de mogelijkheid vanuit Wertheim de fietstrein over Bad Mergentheim en Tauberbisschofsheim naar Schrozberg te nemen. Via de fietsroute ‘Burgenradweg’ bereik je dan na 22 km terug Rothenburg ob der Tauber. De eerste 25 km fietsen op de Main-fietsweg zijn nog uiterst vlak. We starten op de linkeroever. Geprangd tussen rivier en spoorweg fietsen we naar Bestenheim waar we via de spoorwegbrug van oever veranderen. Tweemaal fietsen we voorbij een rode zandsteenrotswand. In Freudenberg steken we de Main over. De volledige stadskern staat onder monumentenbescherming. Een lange muur trekt een lijn de berg hoog naar de opvallende burchtruïne met zijn dominerende vierkante toren. Freudenberg is bekend om twee totaal uiteenlopende ondernemingen. De likeurbranderij Ziegler die vooral fruitlikeuren brandt en de meubelgigant Rauch die zo veel met zijn medewerkers begaan is dat hij niet alleen een verzorgingstehuis voor zijn werknemers op zijn terrein oprichtte maar ook een gratis te bezoeken privé-zoo. Op de oever van de Main vind je in de buurt ook nog een recreatieplas met camping.
De fietsroute loopt even op de andere oever terug stroomopwaarts, volgt dan even een kleine vallei en begint dan over een bosweg hels te klimmen aan gemiddeld 6 tot 7 % met een knik van zeker 10% om dan langzaam uit te vlakken. Wie hier tegen op ziet kan beroep doen op de ‘Freudenbergse fietsenlift’ van de fietsenhandel ‘Radlereck’ die op voorafgemaakte afspraak per fietstaxi de fietsers naar boven brengt. Boven bij de boerderij ‘Dürrhof’ hebben we een gigantisch panorama over het glooiende heuvelland. Achter ons kleurt de hemel zwart. Pijlsnel dalen we naar Rauenberg, even later staan we terug boven op een plateau om dan huiveringwekkend naar Wessental in het volgende dalletje te dalen. De straat ‘Alte Steige’ klimt recht omhoog naar een bosje en zet zich verder als bosweg die uitloopt op een aardeweg. Het echte klimwerk voor vandaag zit erop. Gelukkig want deze laatste korte venijnige klim vergde meer weerwerk dan die gevreesde lange klim uit de Mainvallei. De onweersneiging leek afgewend, maar na de laatste klim is deze weer dreigend. We fietsen over een licht golvend agrarisch landschap via Nassig, Hundheim en Steinbach naar Külsheim. Het is 1 mei en in de dorpen en gehuchten stellen ze de meiboom op, maar wat nog meer opvalt zijn de vele stenen beeldstokken. Na onheil te hebben overwonnen, richtten de mensen vroeger beeldstokken op die noodtoestanden en gevaar moesten afwenden. In de buurt van Külsheim zijn de zuilen gesierd met druiven en druivenbladeren. De grootste druivenbeeldstok bevindt zich trouwens in Külsheim. Omdat de beeldstokken in de omgeving van Külsheim vooral Mariataferelen uitbeelden, draagt de streek ook de titel van ‘Madonnenländchen’ (Madonnalandje). Külsheim bezit achttien bronnen, allen met drinkbaar water, en verwierf zo de titel ‘bronnenstad’. Op het hoogste punt in het dorp staat de burcht, nu raadhuis waar de burgemeester in de ridderzaal zetelt. Vanaf de burchttoren genieten we van een heerlijk panorama op de wijnberg ‘Hoher Hergott’. Ons ontbijtpension ligt in het begin van de voetgangerszone. Aan het gezellige marktpleintje bevindt zich het sfeervol ingerichte café-restaurant ‘Zur Rose’ waar wij onze krachten terug aansterken.
Vandaag beginnen we aan de sportieve versie van de fietsroute ‘Liebliches Taubertal’. Wie deze niet aandurft, is in de mogelijkheid vanuit Wertheim de fietstrein over Bad Mergentheim en Tauberbisschofsheim naar Schrozberg te nemen. Via de fietsroute ‘Burgenradweg’ bereik je dan na 22 km terug Rothenburg ob der Tauber. De eerste 25 km fietsen op de Main-fietsweg zijn nog uiterst vlak. We starten op de linkeroever. Geprangd tussen rivier en spoorweg fietsen we naar Bestenheim waar we via de spoorwegbrug van oever veranderen. Tweemaal fietsen we voorbij een rode zandsteenrotswand. In Freudenberg steken we de Main over. De volledige stadskern staat onder monumentenbescherming. Een lange muur trekt een lijn de berg hoog naar de opvallende burchtruïne met zijn dominerende vierkante toren. Freudenberg is bekend om twee totaal uiteenlopende ondernemingen. De likeurbranderij Ziegler die vooral fruitlikeuren brandt en de meubelgigant Rauch die zo veel met zijn medewerkers begaan is dat hij niet alleen een verzorgingstehuis voor zijn werknemers op zijn terrein oprichtte maar ook een gratis te bezoeken privé-zoo. Op de oever van de Main vind je in de buurt ook nog een recreatieplas met camping.
De fietsroute loopt even op de andere oever terug stroomopwaarts, volgt dan even een kleine vallei en begint dan over een bosweg hels te klimmen aan gemiddeld 6 tot 7 % met een knik van zeker 10% om dan langzaam uit te vlakken. Wie hier tegen op ziet kan beroep doen op de ‘Freudenbergse fietsenlift’ van de fietsenhandel ‘Radlereck’ die op voorafgemaakte afspraak per fietstaxi de fietsers naar boven brengt. Boven bij de boerderij ‘Dürrhof’ hebben we een gigantisch panorama over het glooiende heuvelland. Achter ons kleurt de hemel zwart. Pijlsnel dalen we naar Rauenberg, even later staan we terug boven op een plateau om dan huiveringwekkend naar Wessental in het volgende dalletje te dalen. De straat ‘Alte Steige’ klimt recht omhoog naar een bosje en zet zich verder als bosweg die uitloopt op een aardeweg. Het echte klimwerk voor vandaag zit erop. Gelukkig want deze laatste korte venijnige klim vergde meer weerwerk dan die gevreesde lange klim uit de Mainvallei. De onweersneiging leek afgewend, maar na de laatste klim is deze weer dreigend. We fietsen over een licht golvend agrarisch landschap via Nassig, Hundheim en Steinbach naar Külsheim. Het is 1 mei en in de dorpen en gehuchten stellen ze de meiboom op, maar wat nog meer opvalt zijn de vele stenen beeldstokken. Na onheil te hebben overwonnen, richtten de mensen vroeger beeldstokken op die noodtoestanden en gevaar moesten afwenden. In de buurt van Külsheim zijn de zuilen gesierd met druiven en druivenbladeren. De grootste druivenbeeldstok bevindt zich trouwens in Külsheim. Omdat de beeldstokken in de omgeving van Külsheim vooral Mariataferelen uitbeelden, draagt de streek ook de titel van ‘Madonnenländchen’ (Madonnalandje). Külsheim bezit achttien bronnen, allen met drinkbaar water, en verwierf zo de titel ‘bronnenstad’. Op het hoogste punt in het dorp staat de burcht, nu raadhuis waar de burgemeester in de ridderzaal zetelt. Vanaf de burchttoren genieten we van een heerlijk panorama op de wijnberg ‘Hoher Hergott’. Ons ontbijtpension ligt in het begin van de voetgangerszone. Aan het gezellige marktpleintje bevindt zich het sfeervol ingerichte café-restaurant ‘Zur Rose’ waar wij onze krachten terug aansterken.
Appelboompjes alom
We verlaten Kühlsheim en klimmen over een grindweg door een bos naar een heuvelrug met mooie vergezichten over de vele heuvels. Wondermooi is de afdaling in het volgende valleitje, net of we over almen tussen bergen fietsen. Beneden in Königheim volgen we het beekje de Brembach stroomopwaarts. Net voor Gissigheim komen we voorbij een arboretum opgericht in het kader van plant-ieder-jaar-een-appelboomje. Over de volgende waterscheiding gaat het in de vallei van het beekje de ‘Schüpfbach’, een prachtig traject zowat halfhoog in de heuvelflank met sappige groene grasvelden net onder de bosrand. Voorbij aan enkele dorpjes met op het hoogste punt mooie kerkjes of kapelletjes. Na Oberschüpf volgt Unterschupf en zo zijn we beneden in de vallei. Op het fietspad langs de spoorweg naar Boxberg komen we meerdere fietsers tegen. In Boxberg is het 1 mei feest volop aan de gang. We vergasten ons op een pizza en wagen ons aan enkele glaasjes wijn. Wijn die ons in de benen kruipt bij de volgende pittige klim. In een droge vallei kruipen we de berg hoog, de helling trekt alsmaar aan. Boven wanen we ons op het dak van Tauberfranken. Nu gaat het continue op en neer naar Assamstadt. De hellingen zijn kort, maar de wijn heeft ons in een vreugdestemming gebracht en de kleinste opmerking of vloek doet ons schaterlachen. We fietsen nu op de waterscheiding van de vier grote rivieren Tauber, Jagst, Neckar en Main. Stuppach ligt in het volgende valleitje en is bekend om de Stuppacher Madonna, een schilderij uit 1539 van Maria met kind met op de achtergrond de Munsterkerk van Straßbourg. Onze gastheer is een verwoede pompoenkweker, we treffen ze dan ook in alle vormen aan in en rond het gasthuis ‘Zur Rose’.
We verlaten Kühlsheim en klimmen over een grindweg door een bos naar een heuvelrug met mooie vergezichten over de vele heuvels. Wondermooi is de afdaling in het volgende valleitje, net of we over almen tussen bergen fietsen. Beneden in Königheim volgen we het beekje de Brembach stroomopwaarts. Net voor Gissigheim komen we voorbij een arboretum opgericht in het kader van plant-ieder-jaar-een-appelboomje. Over de volgende waterscheiding gaat het in de vallei van het beekje de ‘Schüpfbach’, een prachtig traject zowat halfhoog in de heuvelflank met sappige groene grasvelden net onder de bosrand. Voorbij aan enkele dorpjes met op het hoogste punt mooie kerkjes of kapelletjes. Na Oberschüpf volgt Unterschupf en zo zijn we beneden in de vallei. Op het fietspad langs de spoorweg naar Boxberg komen we meerdere fietsers tegen. In Boxberg is het 1 mei feest volop aan de gang. We vergasten ons op een pizza en wagen ons aan enkele glaasjes wijn. Wijn die ons in de benen kruipt bij de volgende pittige klim. In een droge vallei kruipen we de berg hoog, de helling trekt alsmaar aan. Boven wanen we ons op het dak van Tauberfranken. Nu gaat het continue op en neer naar Assamstadt. De hellingen zijn kort, maar de wijn heeft ons in een vreugdestemming gebracht en de kleinste opmerking of vloek doet ons schaterlachen. We fietsen nu op de waterscheiding van de vier grote rivieren Tauber, Jagst, Neckar en Main. Stuppach ligt in het volgende valleitje en is bekend om de Stuppacher Madonna, een schilderij uit 1539 van Maria met kind met op de achtergrond de Munsterkerk van Straßbourg. Onze gastheer is een verwoede pompoenkweker, we treffen ze dan ook in alle vormen aan in en rond het gasthuis ‘Zur Rose’.
Zeppelin, varkens en Kelten
Van de vallei van de Stuppach gaat het in die van de Wachbach, het knusse asfaltpad versmalt en een reling schermt de steile rand af. Tussen Wachbach en Hachtel ligt een waar fruitarboretum langs het fietspad. We klimmen de vallei uit en tot Niederstetten gaat de route heuvelen. Voor het Raadhuis staat een merkwaardig monument van het Steidemer Männle dat de sage verteld van een knecht die zowel de boerenvrouw als de dochter verleidt wat gelijkstaat aan zijn doodsoordeel. Zijn vlucht naar een gunstiger rechtssysteem faalt op het laatste moment. Op de grens klieft men hem in tweeën, één helft valt over de grens de andere niet. Het slot van de prins Hohenlohe-Jagstberg boven dit stadje herbergt een jachtmuseum. Zijn vader, de vorst, en zijn broeder waren verwoede jagers, maar ook schenkingen van Afrikaans en inheems wild behoren tot de verzameling. Maar Niederstetten is vooral bekend als grootste vrije varkensmarkt van Duitsland. Niederstetten is vooral bekend als grootste vrije varkensmarkt van Duitsland. Een bezoekje aan de bibliotheek omwille van zijn Albert-Sammt-Zeppelin-museum, de laatste Duitse luchtschipkapitein en voormalig piloot van de verbrande Hindenburg, is zeker de moeite waard. We klimmen via een mooi wegje het dal uit voorbij aan het vliegveld. Er volgt een mooi landelijk traject met enkele dorpjes met opvallende torens, ‘Landturmen’ genaamd. In ringen op 10 en 20 km van Rothenburg ob der Tauber verwijderd waren deze landtorens de eerste observatieposten ter verdediging van de stad. Lichtel, Oberrimbach en Schmerbach kennen nog enkele pittige hellingen voor we koers zetten naar Schönach. Even buiten de route ligt een Keltisch oppidum. Infoborden geven uitleg over de verschillende staties verspreid over het terrein. Aan de westzijde van de site is een 6 m hoge verdedigingsmuur gereconstrueerd. We ruilen Württenberg voor Franken, asfaltwegjes voor betonwegen met aan weerszijde een rij appelbomen. Via een smalle rotsvallei dalen we naar de Tauber. Voor ons ligt opnieuw het stadsilhouet van Rothenburg ob der Tauber.
Van de vallei van de Stuppach gaat het in die van de Wachbach, het knusse asfaltpad versmalt en een reling schermt de steile rand af. Tussen Wachbach en Hachtel ligt een waar fruitarboretum langs het fietspad. We klimmen de vallei uit en tot Niederstetten gaat de route heuvelen. Voor het Raadhuis staat een merkwaardig monument van het Steidemer Männle dat de sage verteld van een knecht die zowel de boerenvrouw als de dochter verleidt wat gelijkstaat aan zijn doodsoordeel. Zijn vlucht naar een gunstiger rechtssysteem faalt op het laatste moment. Op de grens klieft men hem in tweeën, één helft valt over de grens de andere niet. Het slot van de prins Hohenlohe-Jagstberg boven dit stadje herbergt een jachtmuseum. Zijn vader, de vorst, en zijn broeder waren verwoede jagers, maar ook schenkingen van Afrikaans en inheems wild behoren tot de verzameling. Maar Niederstetten is vooral bekend als grootste vrije varkensmarkt van Duitsland. Niederstetten is vooral bekend als grootste vrije varkensmarkt van Duitsland. Een bezoekje aan de bibliotheek omwille van zijn Albert-Sammt-Zeppelin-museum, de laatste Duitse luchtschipkapitein en voormalig piloot van de verbrande Hindenburg, is zeker de moeite waard. We klimmen via een mooi wegje het dal uit voorbij aan het vliegveld. Er volgt een mooi landelijk traject met enkele dorpjes met opvallende torens, ‘Landturmen’ genaamd. In ringen op 10 en 20 km van Rothenburg ob der Tauber verwijderd waren deze landtorens de eerste observatieposten ter verdediging van de stad. Lichtel, Oberrimbach en Schmerbach kennen nog enkele pittige hellingen voor we koers zetten naar Schönach. Even buiten de route ligt een Keltisch oppidum. Infoborden geven uitleg over de verschillende staties verspreid over het terrein. Aan de westzijde van de site is een 6 m hoge verdedigingsmuur gereconstrueerd. We ruilen Württenberg voor Franken, asfaltwegjes voor betonwegen met aan weerszijde een rij appelbomen. Via een smalle rotsvallei dalen we naar de Tauber. Voor ons ligt opnieuw het stadsilhouet van Rothenburg ob der Tauber.
Steekkaart
STARTPLAATS: Rothenburg ob der Tauber
SITUERING: Tussen Würzburg en Ulm
ROUTE: Liebliches Taubertal ‘Der Klassiker – Der Sportive’ = 260 km (met uitwijkingen voor bezienswaardigheden = 285 km)
ETAPPE 1: Rothenburg ob der Tauber – Bad Mergentheim = 60 km
ETAPPE 2: Bad Mergentheim – Weikersheim = 53 km
ETAPPE 3: Weikersheim – Külsheim = 57 km
ETAPPE 4: Külsheim – Stuppach = 57 km
ETAPPE 5: Stuppach - Rothenburg ob der Tauber = 58 km
BEWEGWIJZERING: bordjes Liebliches Taubertal ‘Der Klassiker’ tot Wertheim; Main: Main-Radweg (eerst linker- dan rechteroever) tot Freudenburg; Liebliches Taubertal ‘Der Sportive’ terug tot Rothenburg ob der Tauber
GPS-track:
www.routeyou.com/route/view/197267/fahrradweg-liebliches-taubertal-klassiker.de
www.routeyou.com/route/view/197265/fahrradweg-liebliches-taubertal-sportive.de
LOGIES:
Hotel Tilman Riemenschneider, Georgengasse 11-13, D-91541 Rothenburg ob der Tauber, tel: +49 9861-97 90, [email protected], www.romanticroad.com/tilman-riemenschneider
Am Plönlein 1, D-91541 Rothenburg ob der Tauber, tel: +49 9861-95 89 90, [email protected], www.glocke-rothenburg.de
Ringhotel Bundschu, Cronbergstraße 15, D-97980 Bad Mergentheim, tel: +49 7931-93 30, [email protected], www.hotel-bundschu.de
Hotel Schwan, Mainplatz 8, D-97877 Wertheim, tel: +49 9342- 9 23 30, [email protected], www.hotel-schwan-wertheim.de
Frühstückspension Erika Grimm. Hauptstraße 18aD-97900 Külsheim, tel: +49 9345-398
Gasthaus "Zur Rose", Grünewaldstraße 8, D-97980 Stuppach - Bad Mergentheim, tel: +49 7931-33 04, [email protected], www.rose-stuppach.de
MET DE AUTO: Luik E40 – Aachen A4 – Köln A3 – Frankfurt A3 – Würzburg A7– afslag Rothenburg ob der Tauber = 480 km
Luik E40 – Aachen A4 – A61 – Koblenz A61 – Mannheim A6 – A7 afslag Rothenburg ob der Tauber = 515 km (maar minder file gevoelig en rustiger)
MET DE TREIN: Brussel – Luik – Köln – Frankfurt – Würzburg – Steinach – Rothenburg Bahnhof
INFO: Touristikgemeinschaft "Liebliches Taubertal" e.V., Gartenstr. 1, D-97941 Tauberbischofsheim, tel: +49 9341-82 58 03, [email protected], www.liebliches-taubertal.de
STARTPLAATS: Rothenburg ob der Tauber
SITUERING: Tussen Würzburg en Ulm
ROUTE: Liebliches Taubertal ‘Der Klassiker – Der Sportive’ = 260 km (met uitwijkingen voor bezienswaardigheden = 285 km)
ETAPPE 1: Rothenburg ob der Tauber – Bad Mergentheim = 60 km
ETAPPE 2: Bad Mergentheim – Weikersheim = 53 km
ETAPPE 3: Weikersheim – Külsheim = 57 km
ETAPPE 4: Külsheim – Stuppach = 57 km
ETAPPE 5: Stuppach - Rothenburg ob der Tauber = 58 km
BEWEGWIJZERING: bordjes Liebliches Taubertal ‘Der Klassiker’ tot Wertheim; Main: Main-Radweg (eerst linker- dan rechteroever) tot Freudenburg; Liebliches Taubertal ‘Der Sportive’ terug tot Rothenburg ob der Tauber
GPS-track:
www.routeyou.com/route/view/197267/fahrradweg-liebliches-taubertal-klassiker.de
www.routeyou.com/route/view/197265/fahrradweg-liebliches-taubertal-sportive.de
LOGIES:
Hotel Tilman Riemenschneider, Georgengasse 11-13, D-91541 Rothenburg ob der Tauber, tel: +49 9861-97 90, [email protected], www.romanticroad.com/tilman-riemenschneider
Am Plönlein 1, D-91541 Rothenburg ob der Tauber, tel: +49 9861-95 89 90, [email protected], www.glocke-rothenburg.de
Ringhotel Bundschu, Cronbergstraße 15, D-97980 Bad Mergentheim, tel: +49 7931-93 30, [email protected], www.hotel-bundschu.de
Hotel Schwan, Mainplatz 8, D-97877 Wertheim, tel: +49 9342- 9 23 30, [email protected], www.hotel-schwan-wertheim.de
Frühstückspension Erika Grimm. Hauptstraße 18aD-97900 Külsheim, tel: +49 9345-398
Gasthaus "Zur Rose", Grünewaldstraße 8, D-97980 Stuppach - Bad Mergentheim, tel: +49 7931-33 04, [email protected], www.rose-stuppach.de
MET DE AUTO: Luik E40 – Aachen A4 – Köln A3 – Frankfurt A3 – Würzburg A7– afslag Rothenburg ob der Tauber = 480 km
Luik E40 – Aachen A4 – A61 – Koblenz A61 – Mannheim A6 – A7 afslag Rothenburg ob der Tauber = 515 km (maar minder file gevoelig en rustiger)
MET DE TREIN: Brussel – Luik – Köln – Frankfurt – Würzburg – Steinach – Rothenburg Bahnhof
INFO: Touristikgemeinschaft "Liebliches Taubertal" e.V., Gartenstr. 1, D-97941 Tauberbischofsheim, tel: +49 9341-82 58 03, [email protected], www.liebliches-taubertal.de
